Жер-жерге атау қоюда да терең сыр, тұнған тарих бар. Сондай бір мән беретін тарихи оқиға Самар ауданының Бастаушы селосында тұратын Ұлы Отан соғысының ардагері, бірнеше жауынгерлік ордендердің иегері, екінші топтағы мүгедек Қабдуали Раханов ақсақалдың есінде күні бүгінге дейін сақталыпты. Жамбыл атындағы колхоз орталығы Бастаушы ауылы ертеректе Найманбай атаныпты. Қазан төңкерісінен кейінгі жаппай ортақтасу кезінде жайбарақат жатқан жалпақ елді бір қауызға сиғызып, дүние-мүлік, малбасы серіктестіріліп мойынқосты емес пе. Осы мойынсеріктің аты- Бастаушы деп аталса керек. Міне, содан бері рулы елдің ықылым заманнан бері аталып келген Найманбай аты мүлде өшіп, Бастаушы болып кеткен. Бастаушы ауылының Көкжота бөлімшесіне бара жатқан жолдың сол жағында оқшау тұрған төбешік бар. Осы жердің Ақмырза аталуының өзіндік сыры, тәп-тәуір тарихы бар. Найманбай ауылы берекесі шайқалмаған көп шаңырақты бір атаның балалары Тасболаттар екен. Олардың ішінде Сарт есімді біреуі басқасына қарағанда ауқаты төмен, кедейлеу болыпты. Бай ағайындарынан теперіш көрген Сарт өңкелеп, Семейге көшіп кетеді. Сол жақта тұрып, саудамен шұғылданып, дүние құрап, үй салып, бара-бара атағы шыққан бай-патша атанады . Бауырларының атағын естіп мұндағы Қасболат, Ақболат, Сатыбалды, Дүйсен- бәрі жиналып, игі жақсыдан кісі жіберіп, оны қайтадан елге көшіріп әкеледі. Орталарына оралған туыстарына өздері отырған Найманбай ауылының оңтүстік шығысынан орын беріп, қора тұрғызып қоныстандырады. Әрі жаңа ауылға төрелікке өзі сал, сымбатты, ақылды Ақмырза деген жиырмадан жаңа асқан жігітті береді. Ақмырза- төре тұқымы, текті жердің баласы, бай әкенің жалғыз ұлы екен. Сол кезде Сарттың алты ұлдың ортасында он бестен он алтыға шығатын Қымбат есімді жалғыз қызы бартын. Семей медіреселерінде оқып сауатын ашқан, үріп ауызға салғандай сүйкімді бойжеткенге ғашық болған Ақмырза құда түсіп, айттырады. Байдың ризалығын алып, қалыңмал төлеп, қалыңдық ойнауға ұрын барғалы отырғанда, ауырмай-сырқамай Қымбат кенеттен қайтыс болады. Сүйген қызының мүсінін тастан қашап, басына қояды да, қайғыдан кешікпей Ақмырза да дүние салады. Ол да қыз бейітіне жерленеді. Осы қайғылы оқиғадан кейін, бұл жер Ақмырза атанып кетсе керек. Аяулы жар, ару қыздың тас мүсіні Қазан төңкерісіне дейін зират басында ерекше көз тартып, оқшау тұрыпты. Бір қызығы- арманда кеткен екі жастың артында қалған осы ескерткіш қойылған күннен бастап, бұл маңға күнде жаңбыр жауып, күн көзі бір ашылмайтын болыпты. 1920-шы жылдар шамасы жаңбырдан әбден мазасы кеткен елдің егіні, шөбі шіріп, халық қатты күйзеледі. Осы кезде Найманбай өңірінің ақсақалдары жиналып, бақсы- балгерлерге бал аштырады. Олар бар пәле Қымбат қыздың ескерткіш тасында, сондықтан оны құлатып, жерге көміп тастаңдар депті. Жиналған жұрт бұл істі ауылдың Ермекбай, Қоржықай, Мұсабай, Көшер сияқты жас жігіттеріне тапсырады. Жігіттер тасты қопарып, Ақмырза төбесінің Көкжота жағындағы ойпаң жерге көміп тастаса керек. Дәл осы сәтті күткендей-ақ аспан шайдай ашылып, құйып тұрған жаңбыр сап басылады. «Осы әңгімені Ермекбай, Көшер,Қоржықай ақсақалдардан талай естіп едім»,- дейді Қабдуали қарт. Сонымен, Қымбат қыздың Ақмырза қашаған тас мүсіні күні бүгінге дейін баяғы көмілген жерінде жатуы да мүмкін.
Қ. Раханов //Дидар. - 1992. - 21 наурыз.