Аудан аумағы - 23,4 мың шаршы км. Аудан орталығы–Қалбатау (бұрынғы Георгиевка) селосы. Ауданда 1 қала, 21 22 әкімшілік-аумақтық бірлік, 66 елді мекен бар. Аудан халқы саны 2010 жылдың 1 қаңтарында – 48,9 мың адамды құрайды.
Ер Жәнібек Бердәулетұлына
ескерткіш (2009)
|
Бақыршық тау-кен өндіру
кәсіпорны (2009)
|
Өскемен-Шар жаңа теміржол магистралі (2009)
|
Жармалықтар тоғыз жолдың торабында орналасқан өз өңірін Шығыстың жүрегі, орталығы деп есептейді. Қазақстанды оңтүстігінде Орта Азиямен, солтүстігінде Ресеймен жалғастыратын теміржол магистралі осы ауданды басып өтеді.
Жармалықтар өздерінің бай тарихын мақтан етеді. Қола дәуірі кезінде-ақ кеншілер кен қаза білген. Жарма жері қазба байлықтарымен ғана емес, сонымен қатар археологтар үшін аса маңызды тарихи орындарымен де мақтана алады.
2008 жылы ауданда Германиядан келген археологиялық экспедиция қазба жұмыстарын жүргізді. Ауданның болашағы мықты, жаңа ашуларды күтуде.
Жоңғар шапқыншылығына қарсы күресте Жарма өңірінің талай батырларының есімі аңызға айналған. Солардың бірі – Ер Жәнібек Бердәулетұлы
Жарма – ақындар мен әншілер өлкесі. Байғара Сыбан руынан Ақтайлақ би бастаған 17 ақын шыққан. Өткен ғасырларда өмір сүрген Әріп Тәңірбергенов, Сапарғали Әлімбетов, Қалихан Алтынбаев, Төлеу Көбдіков жерлестер мақтанышы.
Танымал жерлестер: – http://garma.vko.gov.kz/ru/area1.htm
Жарма ауданы // ШҚО әкімі. Билік құрылымы. - http://www.akimvko.gov.kz/ru/rule1_10.htm (28.04.2011).
Жарма ауданы әкімінің ресми сайты:- http://garma.vko.gov.kz/ru/area1.htm (28.04.2011).
Жарма ауданы //Шығыс Қазақстан облысының мұрағатар және құжаттама басқармасы Өлкетану - http://www.arhiv.vko.gov.kz/region_03.htm (28.04.2011).
Жарма ауданы // ШҚО Мемлекеттік мұрағаты. - http://e-arhiv.vko.gov.kz/Page.aspx?id=1520 (28.04.2011)
Жарма ауданы // Планета приключений: отдых, туризм, активные туры в Восточном Казахстане. - http://adventa.kz/?page=jarma (28.04.2011).
Жарма ауданы // ШҚО статистика департаменті. Өңір. - http://www.shygys.stat.kz/reg/gar.html (28.04.2011).
Жарма ауданының ескерткіштері // ШҚО Мәдениет басқармасының ресми сайты Ескерткіштер. - http://culturevko.gov.kz (28.04.2011).
Библиография:
Боздақтар=Книга памяти [Текст] : Семей облысы. Семипалатинская область. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2000 - Т. 4. - 1000 с.
Селение Георгіевское Устькаменогорского уъезда Семипалатинской области [Электронный ресурс] : по даннымъ описанія 1911 года. - Семипалатинскъ : Тип.-лит. Торг. Дома "П. Плещеевъ и Ко", 1911 . - 15 с : вкл. л. . - Б. ц.
Справочник по истории административно-территориального деления Семипалатинской области 1939-1997 гг. / Управления архивами ВКО ; Центр документации новейшей истории ВКО. – Семипалатинск, 2006. - 238 с.
Абылқасымова Ж. Қалбатаудағы реформа қадамдары [Мәтін] : ["Қалбатау" акц. қоғамы туралы] / Абылқасымова Ж. // Дидар. - 1998. - 21 наурыз
Әділова Б. Менің әкем жармалық еді [Мәтін] / Әділова Б. // Рауан - Восход. - 2007. - 4 мамыр.- Б.2.
Әлімханова Г. Депо қайта құрылды [Мәтін] : [Шар жөндеу локомотив депосы туралы ] / Әлімханова Г. // Семей таңы. - 2000. - 3қараша.- Б.10
Әлімханова Г. Жетпіс жылдың жемісі [Мәтін] / Әлімханова Г. // Семей таңы. - 2005. - 5 тамыз.- Б.4
Әміренов М. Өркенді ауыл осындай [Мәтін] : ["Қалбатау ашық акционерлік қоғамына -70 жыл толуына орай] / Әміренов М. // Дидар. - 2002. - 19 қазан.- Б.2
Байғұт, Мархабат. Тасқынға тосқын [Мәтін] : [облыс әкімі Б. Сапарбаевтің су тасқыны болған аудандарға іссапары туралы] / М. Байғұт // Егемен Қазақстан. - 2010. - 18 маусым.- Б.8.; 22 маусым.- Б.7.
Ғайрат Сапарғалиұлы Сапарғалиев [Мәтін] // Қалба тынысы. - 2010. - 24 шілде.- Б.2.
Жарма [Мәтін] // Рауан - Восход. - 2003. - 14 ақпан.- Б.5
Жарма ауданы [Мәтін] : [Жарма ауданының 2000 жылдың 1-ші қыркүйегіне дейінгі экономикалық жағдайы ] // Дидар. - 2000. - 19қыркүйек
Жарма ауданының әлеуметтік және экономикалық дамуы туралы аудан әкімі Д. Мусиннің есебі [Мәтін] // Рауан - Восход. - 2005. - 10 қаңтар.- Б.1-2,5
Зүкенов М. Тұрмысы түзу ауыл [Мәтін] / Зүкенов М. // Дидар. - 1998. - 6 маусым
Қалқашбаев Т. Жарма [Мәтін] / Қалқашбаев Т. // Рауан - Восход. - 2003. - 17 қазан.-
Қаңтарбаев Ә. Жармадағы қос мереке [Мәтін] / Қаңтарбаев Ә. // Дидар. - 2003. - 2 тамыз.- Б.6
Қаңтарбаев , Әлібек. "Елбасы мұраттарын іске асыруға мүдделіміз," - дейді шарлықтар. [Мәтін] / Ә. Қаңтарбаев // Дидар. - 2009. - 13 қаңтар. - С. 2.
Құрмантайұлы М. Қалбатауда қаз қаңқылдап .. [Мәтін] : [Қалбатаудағы жабайы қаздар туралы, олардың тіршілігі, өмірі жайлы түсініктер] / Құрмантайұлы М. // Дидар. - 2002. - 7 қыркүйек.- Б.1
Мусин Д. Жайнаған, жасарған Жарма елі [Мәтін] / Мусин Д. // Дидар. - 2004. - 13 наурыз.- Б.1
Рахметова Ж. Жарма туралы толғау [Мәтін] / Рахметова Ж. // Қазақстан - Заман. - 2008. - 28 тамыз.- Б.3.
Оспанбаев М. Алға қойған мақсат айқын [Мәтін] / Оспанбаев М. // Рауан - Восход. - 2007. - 9 ақпан.- Б.1
Рахымбеков Қ. Жарма ауданының 75-жылдығына [Мәтін] / Рахымбеков Қ. // Рауан - Восход. - 2003. - 28 қараша
Сапарғалиева А. Жармадағы реформа барысы [Мәтін] / Сапарғалиева А. // Дидар. - 1999. - 13 қараша Б.1
Сатығұлов С.Ш. Қазақтың ақбас сиыр тұқымынан алынған зауыттық мұқыл типтің тұқымдық,өнімділік сапасы [Мәтін] / Сатығұлов С.Ш. // Жаршы. - 2000. - №1.- Б.22-25
Сергеева Н. Жарма ауданының куәгерлері [Мәтін] / Сергеева Н. // Рауан - Восход. - 2003. - 25 шілде.- Б.5
"Шар - Өскемен" темір жолының құрылысы басталды [Мәтін] // Дидар. - 2005. - 3 қыркүйек.- Б.1