Семей (2007 жылға дейін Семипалатинск)- Шығыс Қазақстандағы облыстық статустағы қала.

Қала тарихы 18 ғасырдың 20-шы жылдарынан басталады.

Семейдің негізі 1718 жылы қаланды, Петр I шығыс жеріне және Ертіс өңіріндегі бекіністеріне қорған салу туралы жарлық шығарды, құрылыс 1714 жылдан 1720 жылға дейін созылды. 1718 жылдың кезінде Семипалат бекінісі подполковник П.Ступиннің бақылауымен «толық қарулану жүргізіліп, бекітілді». Қазіргі кезде Семипалат бекінісі орналасқан жер «Ескі бекініс» деп аталып, қалалықтардың дем алатын орнына айланған.

Азиялық күпестер сауда операцияларын бақылау мақсатында 1728 жылдан кеден мекемесі құрылды. Семипалат бекінісі Ресей мен Қазақстан, Орталық Азия мен Солтүстік Қытай арасындағы негізгі сауда орталықтарының дамуы арасында ерекше роль атқарды. Семейдің алғашқы құрылғанынан бастап, мұнда сауда жасау үшін жоңғар қалмақтары, бұхаралықтар, ташкенттіктер, қоқандықтар келе бастады.

1782 жылы Семипалатинск уездік қала болды, Калывандықтардың билігінде, оны қалалық дума мен сот тағайындады.

1797 жылға дейін Тоболь губерниясының құрамында болды.

1 қазан 1854 жылдан бастап жаңадан құрылған Семей облысының орталығы болды.

1882 жылдың басынан Семей қаласы Революциялық демократтардың жер аударылған мекені болды. Осында жер аударылғандардың ішінде халық өкілдері Н.Долгополов, С. Гросс, А.Блек, И. Лобановский, А. Леонтьев, Н. Коншин және басқалары болды. Олар өлкенің рухани дамуына өз үлестерін қосып, үлкен ғылыми және мәдени ағартушылық жұмыстарын жүргізді.

1920-1928 жылдары губерния орталығы, 1928-1932 жылдары округ орталығы болды.

1932 жылы Қазақстанда облыс орталықтары бөлінген кезде, Шығыс Қазақстан облысының орталығы болды.

1939 жылы Семейпалатинск облысының орталығы болды.

В 1939 г. город стал центром Семипалатинской области.

1997 жылы Семипалатинск қаласы облыстық статусқа ие болды.

21 маусым 2007 жылы Қазақстан Республикасының Президентінің жарлығымен Семипалатинск қаласы Семей қаласы болып жарияланды.

Семей қаласы Шығыс Қазақстан облысының солтүстігінде орналасқан қала. Жер көлемі жағынан облыстағы екінші қала. Ол Ертістің екі жақ жағалауында орналасқан.

Жер көлемі 210 шаршы метр.

Қалалық әкімшіліктің құрамына 14 ауылдық округ кіреді, аумағы 27490 мың кв. км.

Экономикасының басты бағыты-жеңіл және тамақ өнеркәсібі.

Қазіргі Семей-Шығыс Қазақстан облысының рухани және мәдени орталығы.

Шығыс Қазақстан облыстық А. С. Пушкин атындағы кітапхана - Өскеменнің өткені мен қазіргі кездегі жағдайы туралы баспа және электрондық ресурстармен қамтылған.

Интернет-ресурстар - Интернет-ресурсы

Шығыс Қазақстан облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы

Шығыс Қазақстан облысының инвестициялық порталы

                                                                     ***

Восточно-Казахстанская областная универсальная библиотека имени Абая

Информационный городской портал oskemen.info

Официальный сайт акима города Семей

Сайт города Семей. Информационный портал infosemey.kz

Централизованная библиотечная система города Семей

Әдебиеттер тізімі - Список литературы

Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығы КММ [Мәтін] = КГК Центр документации новейшей истории : Семей қаласының орталығына 95 жыл. - 6 б.

Семей қаласы [Мәтін] : фотошежіре. - Семей : Семей Полиграфия, ж. б. - 33 б.

Семейдің облыстық тарихи-өлкетану музейі [Мәтін] = Областной историко-краеведческий музей города Семей. - Семей, 2013.

Ұлылар мекені = В краю великом [Мәтін] : краткий экскурс по памятным местам Абая и М. Ауэзова. - Астана : Елорда, 2005. - 20 б.

Шығыс Қазақстан облысының Семей аймағында 2009 жылы аталып өтілетін және еске алынатын күндер тізбегі [Мәтін] / Шығыс Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап кітапхана, ақпараттық библиографиялық бөлім. - Семей : Талант, 2009. - 71 б.

                                                                     ***

Кашляк, В. Семипалатинск: их именами названы... [Текст] / В. Кашляк. - Семипалатинск, 2007. - 355 с.

Кашляк, В. Н. Семипалатинск: от бургомистра до акима [Текст] / В. Н. Кашляк. - Семей, 2007. - 400 с.

Потанин, Г. Н. Семипалатинск и другие города Семипалатинской области [Текст] / Г. Н. Потанин // Г. Н. Потанин. Исследования и материалы / Ин-т истории и этнологии им. Ч. Ч. Валиханова М-ва образования и науки РК ; сост. тома и указ. транскрипция текстов, историографический очерк К. Ш. Алимгазинова ; науч. ред. И. В. Ерофеева. - 2006. - С. 530. - (История Казахстана в русских источниках XVI-XX веков). - Печатается по Живописной России. - СПб., 1884. - Т. 11. Западная Сибирь. - С. 313-320.

Электрондық ресурстар - Электронные ресурсы

Беляев, М. М. Семипалатинская старина [Электронный ресурс] : [альбом] / М. М. Беляев ; Семипалатинская городская организация Союза художников РК. - Семипалатинск : Артекс, 2002. - 41 с.

Кашляк, В. Н. Семипалатинск. Три века истории [Электронный ресурс] / В. Н. Кашляк. - Новосибирск : Печатник, 2002. - 368 с.

Семипалатинску-250 лет [Электронный ресурс] / С. Анисимов, К. Мухаметханов, М. Сарсекеев. - Алма-Ата : Казахстан, 1968. - 155 с.

Қосымша мәліметтер қажет болса өлкетану кітапханасы мен электронды каталогты пайдаланыңыз.

Барлық сұрақтар бойынша анықтама қызметін па