kl kz



>
Шығыс Қазақстан Интернетте
Мәдениеті мен өнері
Туристерге
Тарих беттерінен
Маңызды оқиғалар
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
ШҚО ауылдарының тарихы
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Ескерткіштер
Аудан паспорттары
Шығыс Қазақстан облысы
Шемонаиха ауданы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Марқакөл ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Үлкен Нарын ауданы
Ұлан ауданы
Семей қаласы
Курчатов қаласы
Аягөз ауданы
Абай ауданы
Бесқарағай ауданы
Бородулиха ауданы
Жарма ауданы
Көкпекті ауданы
Үржар ауданы
Уланский район
Урджарский район
Шемонаихинский район
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Абылайкит
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
ҰОС жылдарында (1941-1945) ЕҢБЕК АРМИЯСЫ қатарында болған шығысқазақстандықтар
Бейнетоптама
Шығыс Қазақстан әдебиеті
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Фэнзин фантастикалық журналы
Виртуалды көрмелер
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Экран дикторы

linka

(Еңбек армиясында болған неміс отбасы өмірінен)

Genrih root111941 жылы 28 тамызда КСРО Жоғарғы Кеңесінің «Еділ бойында тұратын немістерді тұрақты қоныстарынан жер аудару» туралы жарлығында «мыңдаған лаңкестер мен тыңшылар КСРО-ға бағытталған әрекет жасауда» деп көрсетілген. Осы жылдары үш миллионнан астам адам жер аударылды. Сенімсіз халықтар арнайы аудандар – Сібір, Орал, Орта Азия, Қазақстанға қоныстандырылды. Олар шахтада, құрылыста, ағаш даярлауда ауыл шаруашылығында лагердегі тұтқындар сияқты жұмыс істеді. Еріксіз көші-қон салдарынан көпшілігі жолда, аштық ауру, зорлық салдарынан қаза тапты. Еңбекке жарамды 15-55 жас аралығындағы ерлер мен 16-45 жастағы әйел адамдар «Еңбек Армиясы» қатарына алынды. Неміс халқы еңбек армиясында көптеп қырылды.

Рооттар отбасы Саратов облысы Бальцер (Красноармейск) қаласынан жер аударылған. Лидия Генриховнаның естелігінен : «Сталиннің жарлығы шыққан соң отбасына 24 сағат ішінде шұғыл түрде көшуі керек болды. Өздерімен бірге ақша, құжат қана алуға рұқсат етілді. Автомат ұстаған әскерлер үйді қоршап тұрған. 1897 жылы туған әжеміз Мария Яковлевна қыздары Марина мен Мария мен Алтай өлкесіне, ұлы Александар Оралға, 16 жасар жасөспірім Виктор Кемерово қаласына жер аударылады. Сібірдің Хуторка селосына келіп, ағаш құлату жұмысына шегілді. Оларды қатаң тексерістен өткізіп, рұқсатсыз ешқайда жібермейтін. Еріксіз жер аударылғандардың азаматтық құқықтарына шектеу қойылған. Көзіне ағаштың жаңқасы тиіп, әжеміз өмір бойы зағип болып қалды..

Genrih Roor1Отбасының үлкен ұлы менің әкем Генрих Генрихович 1920 жылы туған. 1941 жылы Бальцер қаласынан Германияға шақырылып, №1667 артеллерия полкінде 1941 жылдың қараша айына дейін қызмет атқарған. Сол кезде армияда қызмет еткен барлық немісті, Ворошиловград қаласына жинап алып КСРО-ның алыс аймақтарына еріксіз қоныс аудартқызды. 1941 жылдың қараша айында әкем Шығыс Қазақстан облысы Киров ( қазіргі Глубокое) ауданы Белоусовка кентіне жер аударылып келеді. Сол күннен бастап жер астындағы шахтада тәулігіне 18 сағаттан жұмыс істеді. 1943 жылы сол жерде құрылыста жұмыс істеп жүрген орыс қызымен танысып, бас қосады. Бірақ ұзақ уақыт некелері тіркелмеген. Өйткені орыс пен неміс ұлтының некелесуіне рұқсат болмаған. Мен 1945 жылы дүниеге келсем де туу туралы куәлікті де кешіктіріп, інім туғанда 1948 жылы ғана алыпты. Отбасымыз 1956 жылға дейін комендатураның бақылауында болған. Кей кездері түн ортасында келіп тексеріп кететін.Әкем жұмысқа құлшына араласып, «Ерен еңбегі үшін» медалімен, Мақтау грамоталарымен марапатталған. Әкемнің жұмыста жақсы жағынан көріне білуі отбасының қайта қауышуына септігін тигізді. Анасы, бауыр-қарындастары Белоусовкада қауышып, жеті адам бір бөлмелі барақта өмір сүрдік. Өздері де таршылықта өмір сүріп жүрсе де қазақ халқының кеңпейіл, бауырмалдығына тәнті болдық.Олар жанашырлық танытып, қолда барымен бөлісетін - деп еске алады Лидия Генриховна Роот.

Лидия Генриховна бүгінде Өскемен қаласындағы Достық үйінің мүшесі. «Видергебурт» неміс этномәдени бірлестігінің мүшесі, фольклорлық топтың жетекшісі.

 

Dok Rootdokumen

Roottar otbasyDok RRRDokum rot

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений