kl kz



>
Шығыс Қазақстан Интернетте
Мәдениеті мен өнері
Туристерге
Тарих беттерінен
Маңызды оқиғалар
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
ШҚО ауылдарының тарихы
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Ескерткіштер
Аудан паспорттары
Шығыс Қазақстан облысы
Шемонаиха ауданы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Марқакөл ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Үлкен Нарын ауданы
Ұлан ауданы
Семей қаласы
Курчатов қаласы
Аягөз ауданы
Абай ауданы
Бесқарағай ауданы
Бородулиха ауданы
Жарма ауданы
Көкпекті ауданы
Үржар ауданы
Уланский район
Урджарский район
Шемонаихинский район
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Абылайкит
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
ҰОС жылдарында (1941-1945) ЕҢБЕК АРМИЯСЫ қатарында болған шығысқазақстандықтар
Бейнетоптама
Шығыс Қазақстан әдебиеті
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Фэнзин фантастикалық журналы
Виртуалды көрмелер
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Экран дикторы

linka

Musin KҚабдыраш Мусин 1919 жылы Шығыс Қазақстан облысы, Катонқарағай ауданының Өрел ауылында ауқатты отбасында дүниеге келді.

Әкесі Мұса қара қылды қақ жарған әділ би, анасы әділ, турашыл мінезімен көпке сыйлы болды. Ауыл үй арасындағы уақ –түйек даулы мәселелерді шешу үшін ауылдастары анасына келіп жүгінетін. Отбасында бес ұл, бір қыз дүниеге келді. Қабдраш отбасындағы екінші бала еді.

Заман қиындап 1930-1933 жылдардығы аштық кезінде үлкендерден қалыспай жұмыс істеді. Отбасын асырап отырған қолдағы бар малды қарау Қабдраштың үлесінде еді.

Тұрмыстары ауқатты болғандықтан Мұсаның отбасы саяси қуғын - сүргінге ұшырап, малдары тәркіленді. Мұса атылып кетті, балаларын құтқарып қашпақшы болған анасы ешқайда кете алмады. Тағдырдың жазғанына көніп, Қабдраш анасы екеуі бауырларын асырау үшін небір қиындықты бастарынан өткізді.

         Ұлы Отан соғысы басталғанда Қабдыраш 23 жаста болатын. 1942 жылдың жазында армия қатарына шақырылып, майдан даласына бет алды. Алайда олар майдан шебіне жете алған жоқ. Оларды тиеген эшалон Еңбек армиясында жұмыс істету үшін Қарағанды қаласындағы шахтаға тастап кетеді. Қабдыраш шахтада, зауытта жұмысшы болып істейді.

Шахта жұмысшыларының тұрмыстық –материалдық жағдайлары өте төмен болды. Олар Арқаның аязында тоңып, аш-жалаңаш жүрсе де Отанға қажет көмір, газ, қорғасын өндіру жолында жан аямады. Ауыр жұмыс пен жоқшылық Қабдыраш Мусиннің денсаулығына әсер етпей қойған жоқ. Әскери госпитальда алты ай жатып емделіп, еңбекке жарамсыз болып елге қайтады.

   KokkolСоғыс уақыты, жұмыс күші жетіспей жатқан кезде Қабдраш үйде тыныш жата алмай Көккөль руднигіне (Катонқарағай ауданы) жұмысқа шығады. Көккөл кеніші вольфрам концентратын өндірген. Өндірілген өнім соғыс мақсатына, танктердің бронін бекітуге пайдаланылған . Көккөл кеніші туралы «...Көккөл  әлгі адамдардың  өміріндегі ең азап­ты,  бейнетті  жылдары  болған екен ғой… Бейнетті болғаны соншалық, Көккөлді артық  рет еске алудың өзі жандарын жаралағандай. Зіл  батпан сол азапты арқалап өткен ағаларымыз түгелге дерлік өмірден озып кетті. Өкініштісі – бәрі де  ерте кетті.  Көбісі қырық пен елудің ішінде, ұзағаны алпысқа жете жы­ғылды. Көккөлден соң өмір бойы көксау боп қалған менің Уатай атамның өзі әйтеуір өзін-өзі күткенінің арқасында (екі жыл ғана   шахтер болған, қалған уақытта ұсталық жасапты) алпысты ең­серіп барып көз жұмды ғой. Бәрінің дерті  біреу еді – ол “се­ли­коз” болатын.»- деп еске алады жазушы жерлесіміз Әлібек Асқаров. Сол 60 жастан аспағандардың бірі - Қабдыраш Мусин еді.

Қабдыраш 28 жасында Баянбаева Кәмашқа үйленіп, бес бала тәрбиелеп, барлығына жоғары білім берді. Денсаулығының жоқтығына қарамастан бала –шағасын асырау үшін еңбектен бас тартқан емес. Алайда еңбек армиясындағы ауыр жұмыс Қ.Мусиннің денсаулығына әсер етпей қойған жоқ. 1979 жылдың 9 желтоқсанында 60 жасқа да жетпей өмірден өтті.

Бүгінде балалары әкелерінің қажырлы еңбегін, берген тәрбиесін құрметпен еске алып, жетістіктері мен бақуатты тұрмыстарын көре алмай кеткеніне өкініш білдіреді.  

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений