kl kz



>
Шығыс Қазақстан Интернетте
Мәдениеті мен өнері
Туристерге
Тарих беттерінен
Маңызды оқиғалар
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
ШҚО ауылдарының тарихы
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Ескерткіштер
Аудан паспорттары
Шығыс Қазақстан облысы
Шемонаиха ауданы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Марқакөл ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Үлкен Нарын ауданы
Ұлан ауданы
Семей қаласы
Курчатов қаласы
Аягөз ауданы
Абай ауданы
Бесқарағай ауданы
Бородулиха ауданы
Жарма ауданы
Көкпекті ауданы
Үржар ауданы
Уланский район
Урджарский район
Шемонаихинский район
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Абылайкит
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Соғыстың цифрлық жылнамасы: Шығыс Қазақстанның 1941-1945 жылдардағы ҰОС Жеңісіне қосқан үлесі туралы
Кеңес Одағының батырлары
Даңқ орденінің толық иегерлері
Брест қамалын қорғауға қатысқандар
30 - Гвардиялық дивизия
Жасырын партизандар
Еңбек армиясына қатысқандар
Тылда да Жеңіс шыңдалды
Ақын және майдангер-жазушылар кітаптарының виртуалды көрмесі
Соғыс ардагерлерінің естеліктері
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
ҰОС жылдарында (1941-1945) ЕҢБЕК АРМИЯСЫ қатарында болған шығысқазақстандықтар
Бейнетоптама
Шығыс Қазақстан әдебиеті
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Фэнзин фантастикалық журналы
Виртуалды көрмелер
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Экран дикторы

linka

Борис Щербаков

Как рассказывали, в дореволюционные годы в горном поселке в несколько домов - Чибунде (по-казахски - Шибунды) есть место, где много комаров. Но это одно из наиболее живописных мест в Уланском районе. Глазам предстает широкая зеленая долина, по которой протекает речка с одноименным названием, густо поросшая по берегам тальником, черемухой.... За этой долиной - невысокие горы со скалистыми вершинами и сосновый бор.
Место бывшего поселка далеко видно. Так вот молвят люди, что здесь, примерно в пяти километрах от села Таинты, было когда-то поселение крестьян, прибывших из деревни Медаево Симбирской губернии. Прибывшие встретились с суровыми здесь зимами: снега большие да еще морозы, метели... Словом, для жизни условия оказались непростые. И тогда один из чибундинцев приехал в гости к другу своему, у которого был постой по речке Сагыр, где хорошие пастбища. Как полагается, привез гость подарки ценные по тому времени - мешок муки, хлеб. Казахи тогда почти не сеяли пшеницы, обходились пшеном для толокна, да еще хлеб в цене был. Гость еще привез плитку чая. А это - особо дорогой подарок для степняка.

село СагырПогостившему крестьянину понравилась местность: пастбища хорошие, степь для хлебов подходящая, речки - вот они, рядом: Урунхайка и Сагыр. Название Сагыр, как считают местные жители, связано с тем, что у речки слишком переменчив характер: летом она напоминает большой ручей, а весной становится многоводным, бешеным потоком.

- И тогда гость, - сказал мне старожил этого поселка, 80-летний Ергазы, - у бая, друга своего, стал просить землю аккурат между двумя речками - для дома и хозяйства.
- Сколько земли надо тебе? - спросил хозяин
Схитрил смекалистый гость. «Много попросишь - не даст, мало - чего связываться», и ответил:.
- Дай мне столько места, сколько займет расстеленная шкура большого быка.
- Так мало, - удивился бай.
- Сделаю из нее много, а на первых порах мне хватит, - поспешил успокоить хозяина крестьянин.
Заинтересовался бай, но согласился. Заколол он самого большого быка, а шкуру животного другу отдал.
- Вот смотри, что ты просил, - подшучивал хозяин. Он расстелил шкуру на земле. - Сам столько просил, а на ней спать - и то тесно, не говоря уж о хозяйстве.

Взял крестьянин шкуру, перекрестился и сказал свою обычную присказку:   «Голь на выдумки хитра». С этими словами остро отточенным ножом он принялся резать из нее тонкий ремень. Резал осторожно, по самому-самому краю. Только бы не порвать. Не спешил крестьянин. И так аккуратно и тонко разрезал ее, что образовался длинный, без единого порыва ремешок. Видит бай, ремень длинный уже, а нож не дошел и до середки. Наконец нож крестьянина до точки дошел: распустил шкуру цельный ремешок. Когда работа закончена была, растянул он ремень и получилась внутри него вполне подходящая для усадьбы площадь.

Удивился такой находчивости бай:
- Ладно, уговор был, бери за смекалку и как друг земли столько, сколько тебе надо. Строй избу, хлеб сей.
Построил избу чибундинец, и потянулись сюда другие односельчане его.
А чего же не селиться здесь: земли удобные, до города недалеко. Так, в 1898 году образовалось здесь селение. Выросло со временем село Михайло-Архангельское (в честь святого так названное). После революции, в январе 1924 года, по решению сельчан переименовали это село в Ленинское. А до войны еще стояло село Чибунды. Беднело потихоньку, а тут еще война началась, да волки кругом... Совсем разорились первые поселенцы, по деревням другим разъехалась. А кто и в Усть-Каменогорск подался.

В 2007 году Ленинку снова назвали своим древним именем - Сагыр, как и малую речушку, через него протекающую.


Рудный Алтай. - 2012. - 7 сентебря. - С. 21.

 

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений