ҚАҢТАР |
|
6 қаңтар |
Кеңес Одағының батыры Николай Дмитриевич Авдеевтің туғанына 90 жыл (1919) |
6 қаңтар |
Өскемен қаласының Құрметті азаматы, ҚазССР-нің еңбек сіңірген құрылысшысы, «Востокпромэлектромонтаж» АҚ Бас директоры болып қызмет істеген Анатолий Павлович Тунниковтың туғанына – 75 жыл (1939) |
10 қаңтар | Ұлан ауданының тумасы, жерлес жазушы Мүсілім Құмарбеков 75 жаста (1939 .) |
12 қаңтар | Зайсан ауданының тумасы, ақын, журналист, аудармашы Ғалым Байбатыровтың туғанына 65 жыл (1949 -2012.) |
17 қаңтар | Тарбағатай ауданының тумасы, әнші, сазгер, Тарбағатай ауданының тумасы Болат Әшірбаевтың туғанына 50 жыл.(1964) |
20 қаңтар | География ғылымдарының кандидаты, Өскемен педагогикалық институтының физикалық география кафедрасының деканы, КСРО халық ағарту ісінің үздігі Попова Ксения Ивановнаның туғанына 95 жыл (1919-1998 ) |
24 қаңтар | Кеңес Одағының батыры Сергей Михайлович Рубусиннің туғанына 90 жыл (1924 ) |
27 қаңтар | Жазушы, ШҚ білім беру мен баспа ісін дамытуға үлес қосқан саяси қайраткер Павел Петрович Бажовтың туғанына 130 жыл (1879-1950) |
қаңтар | 60 жыл бұрын Защита-Зырян темір жолы пайдалануға берілді. (1954) |
қаңтар | 85 жыл бұрын Шар қаласы құрылды. (1929) |
АҚПАН |
|
4 ақпан | Аягөз өңірінің тумасы, еңбек гигиенасы мен кәсіби аурулардың Ұлттық орталығы ШҚ филиалының директоры медицина және ғылым дарының доткторы, профессор Зейнолла Қабдышұлы Сұлтанбековтың туғанына 70 жыл.(1944) |
8 ақпан | Семей қаласының тумасы, «Прииртышская правда», «Знамя коммунизма» газеттерінің тілшісі,жазушы Ольга Юровскаяның туғанына 75 жыл (1939 ) |
12 ақпан | Зайсан ауданының тумасы, медицина ғ.-ның кандидаты, жазушы Советхан Ғаббасовтың туғанына 75 жыл (1939) |
18 ақпан | Ақсуат өңірінің тумасы, белгілі абайтанушы, әдебиетші, жазушы Төкен Ибрагимовтың туғанына 75 жыл (1939) |
21 ақпан | Жарма ауданының тумасы, жазушы-аудармашы, сценарист Виктор Федорович Мироглованың туғанына 75 жыл (1939) |
22 ақпан | Ұлы Отан соғысының ардагері, Өскемен қаласының Құрметті азаматы, қоғам қайраткері Әубәкір Байбатшиннің туғанына 100 жыл.(1914-1911) |
23 ақпан | Кеңес Одағының батыры Кенжебек Шакеновтың туғанына 80 жыл (1924 ж.) |
28 ақпан | «Невада-Семей» антиядролық қозғалысының құрылып, ядролық сынақтардың тоқтатылғанына 25 жыл (1989 ж.) |
28 ақпан | Абай ауданының тумасы, жазушы, журналист Дәулет Сейсенұлының туғанына 65 жыл (1949 ж.) |
НАУРЫЗ |
|
8 наурыз | Абай ауданының тумасы, Қазақстанның Халық әртісі, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Әмина Өмірзақованың туғанына 95 жыл (1919 -2006) |
10 наурыз | Жарма ауданының тумасы, жазушы Бекежан Тілегеновтың туғанына 75 жыл (1934 -1998.) |
20 наурыз | Өскемен қаласындағы Б. Александров атындағы Спорт сарайының ашылғанына 45 жыл (1969) |
22 наурыз | Абай ауданының тумасы, әнші, сазгер Жәнібек Кәрменовтың туғанына 65 жыл(1949-1992) |
24 наурыз | Геолог Венедикт Андреевич Хахловтың туғанына 115 жыл (1894-1972) |
25 наурыз | Кеңес Одағының батыры Трофим Михайлович Клименконың туғанына 95 жыл (1919) |
30 наурыз | Кеңес Одағының батыры Алексей Иванович Черновтың туғанына 90 жыл (1924-1989) |
31 наурыз | Белгілі саяхатшы Николай Михайлович Пржевальскийдің туғанына 175 жыл (1839-1888) |
СӘУІР |
|
5 сәуір | Кеңес Одағының батыры Георгий Семенович Болтаевтың туғанына 100 жыл (1914) |
12 сәуір | Ғалым, қазақтың тұңғыш академигі Қаныш Имантайұлы Сәтпаевтың туғанына 110 жыл (1899-1964) |
16 сәуір | Кеңес Одағының батыры Степан Филиппович Бурлаченконың туғанына 95 жыл (1914) |
20 сәуір | Аякөз жұмысшы кеңшарының Аякөз қаласы болып аталғанына 70 жыл (1939) |
23 сәуір | Белгілі омарташы, бағбан Дмитрий Гордеевич Панкратьевтің туғанына 110 жыл (1899-1943) |
24 сәуір | Кеңес Одағының батыры Владимир Алексеевич Засядконың туғанына 95 жыл (1919-1944) |
29 сәуір | Зайсан ауданының тумасы, ақын Ұлықбек Есдәулетовтың туғанына 60 жыл (1954) |
сәуір | Кеңес Одағының батыры Тимофей Сергеевич Вербицкидің туғанына 105 жыл (1909-1944) |
сәуір | Ақын Абай Құнанбаев пен жазушы Мұхтар Әуезовтің, ойшыл-ақын Шәкәрім Құдайбердіұлының туған өлкесіне, Ұлылыр мекеніне туристік сапарлардың ұйымдастырылғанына 35 жыл (1979) |
МАМЫР |
|
1 мамыр | Семей қаласындағы Ертіс өзеніндегі теміржол көпірінің салынғанына 85 жыл (1929) |
12 мамыр | Семей қаласы Абай атындағы қазақ музыкалы драма театрының құрылғанына 80 жыл (1934) |
15 мамыр | Кеңес Одағының батыры Әйткеш Абайұлы Ибраевтың туғанына 90 жыл (1924 ) |
15 мамыр | Әнші – ақын, КСРО журналистер одағының мүшесі Карбушев Федор Михайловичтің туғанына 110 жыл (1904-1984 ) |
20 мамыр | Абай ауданының тумасы, Ұлы Отан соғысына қатысушы Абай ат. Республикалық әдеби- мемориалдық мұражай директоры қызметін атқарған (1974-1984), жазушы Кашаф Туғанбаевтың туғанына 90 жыл (1924-1991) |
25 мамыр | Семей облыстық филармониясына әнші Әміре Қашаубаев есімі берілгеніне 35 жыл (1979) |
25 мамыр | Кеңес Одағының Батыры Григорий Иванович Вахониннің туғанына 95 жыл (1919-1973) |
26 мамыр | Шемонайха ауданының тумасы, КСРО Суретшілер Одағының, Қазақстан Суретшілер Одағының мүшесі, көптеген халықаралық көрмелерге қатысқан суретші Борис Филиппович Морозовтың туғанына 75 жыл. (1944) |
29 мамыр | Қазақ ССР-інің еңбек сіңірген мұғалімі, Социалистік Еңбек Ері Жақия Шайжүнісовтың туғанына 100 жыл (1914-1983 ) |
МАУСЫМ |
|
1 маусым | «Лениногорская правда» газетінің (бұрығы «Горняк в соревновании» шыға бастағанына 85 жыл (1929) |
10 маусым | Тарбағатай тумасы, жазушы, публицист Нұрғазы Шакеевтың туғанына 85 жыл (1929-2008) |
13 маусым | Жаңасемей ауданының тумасы, журналист, ақын Александр Шмидттің туғанына 65 жыл (1949) |
14 маусым | Шемонайха ауданың түлегі, тарих ғ.кандидаты, өлкетанушы Иван Дмитриевич Никифоровтың туғанына 80 жыл. (1939) |
18 маусым | Шұбартау ауданының тумасы, жазушы Төлек Тілеухановтың туғанына 75 жыл (1939) |
23 маусым | Қазақтың ұлы ақыны, ағартушы Абай Құнанбаевтың қайтыс болғанына 110 жыл (1904) |
25 маусым | Семей қаласының тумасы, Өскемен құрылыс-Жол институтының ректоры(1986-2000), Өскемен қаласының Құрметті азаматы, экономика ғ.-ның докторы, Юрий Васильевич Баталовтың туғанына -75 жыл (1939) |
30 маусым | Таврия ауданының түлегі, жазушы, журналист, аудармашы Кеңес Юсуптың туғанына 75 жыл.(1941) |
ШІЛДЕ |
|
6 шілде | Жазушы - натуралист Борис Васильевич Щербаковтың туғанына 75 жыл (1939) |
12 шілде | Мемлекет қайраткері, КСРО түсті металлургия Министрі, Шығыс Қазақстанда түсті металлургия саласының дамуына үлес қосқан, Өскемен қаласының Құрметті азаматы Петр Фадеевич Ломаконың туғанына 110 жыл (1904-1990) |
16 шілде | «Казгидроцветмет» Бас институтының Президенті, Қазақстанның еңбек сіңірген құрылысшысы, Өскемен қаласының Құрметті азаматы, Тоқан Жақияұлы Шайжүнісовтың туғанына 70 жыл. (1944) |
20 шілде | Өскемен қаласында Қазақстан ҒА-ның тау-кен металлургия ғылыми зерттеу институтының (қазіргі Алтай геология- экологиялық институты )жұмыс істей бастағанына 65 жыл (1939) |
28 шілде | Кеңес Одағының батыры Борис Тимофеевич Павловтың туғанына 95 жыл (1919) |
ТАМЫЗ |
|
7 тамыз | Өскемен уезінің тумасы, Ұлы Отан соғысына қатысушы, жазушы, аудармашы журналист Павел Николаевич Кузнецовтың туғанына 105жыл(1909-1967) |
13 тамыз | Семей тері өңдеу зауытының іске қосылғанына 85 жыл (1929) |
15 тамыз | Мемлекет және партия қайраткері, ШҚ облыстық партия комитетінің бірінші хатшысы, Александр Константинович Протозановтың туғанына 100 жыл (1914-1983) |
15 тамыз | Алаш қаласының Жаңа Семей болып ауысқанына 90 жыл. (1924) |
20 тамыз | Қызыл комиссар, Аягөзде Кеңес өкіметін орнатуға қатысқан Сабыржан Ғаббасовтың туғанына 125 жыл (1889-1918) |
22 тамыз | Кеңес Одағының Батыры Петр Антонович Плешковтың туғанына 110 жыл (1904-1961) |
тамыз | Зайсан қаласының құрылғанына 145 жыл (1869) |
ҚЫРКҮЙЕК |
|
3 қыркүйек | Ұлан ауданының тумасы, жазушы, әдебиетші, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, профессор Шерияздан Елеукеновтың туғанына 85 жыл (1929) |
12 қыркүйек | ҚР Гир спорты және армреслинг Федерациясының вице -президенті, семсерлесуден бүкілодақтық дәрежедегі төреші(1980), гир спортынан республикалық дәрежедегі төреші(1991), Өскемен пед. Инст-ның (1956-1978) дене тәрбиесі факультетінің кафедра меңгерушісі Александр Александровия Долгихтің туғанына 85жыл (1929-1999) |
13 қыркүйек | Кеңес Одағының батыры Владимир Алексеевич Колесниковтың туғанына 90жыл (1924) |
ҚАЗАН |
|
1 қазан | Семейдегі Ф.М. Достоевский атындағы орыс драма театрының ашылғанына 80жыл (1934) |
4 қазан | Семей облысының негізі қаланғанына 160 жыл (1854) |
5 қазан | Семей ет-консервілеу комбинатының іске қосылғанына 80 жыл (1934) |
14 қазан | Үржар ауданының тумасы, жазушы Роза Мұқанованың туғанына 50 жыл(1964) |
14 қазан | Кеңес Одағының батыры Георгий Тимофеевич Рыжовтың туғанына 95 жыл (1919) |
20 қазан | Жазушы Күлиман Жүнісованың (К. Амренова) туғанына 90 жыл (1924) |
31 қазан | Жазушы, өлкетанушы Станислав Евгеньевич Черныхтың туғанына 80 жыл (1934-1991 жж.) |
қазан | Семей облысының құрылғанына 160 жыл (1854) |
қазан | Семей педагогикалық институтының (қазіргі Семей педагогикалық университеті) ашылғанына 75 жыл. (1934) |
қазан | Семей қаласындағы «Октябрь» кинотеатрының ашылғанына 40 жыл (қазіргі «Дастан» мейрамханасы) (1974) |
ҚАРАША |
|
5 қараша | Жазушы, этнограф Александра Ефремовича Новоселовтың туғанына 125 жыл (1884 – 1918) |
5 қараша | Семей ет комбинатының іске қосылғанына 80 жыл (1934) |
14 қараша | Кеңес Одағының Батыры Георгий Тимофеевич Рыжовтың туғанына 90 жыл (1919) |
22 қараша | Ұлы Отан соғысына қатысушы, Өскеменде құрылған «Звено Алтая» әдеби үйірмесінің мүшесі, КСРО Журналистер Одағының мүшесі Александр Афанасьевич Афанасьевтің туғанына 105 жыл. (1909) |
24 қараша | Кеңес Одағының батыры Андрей Васильевич Суминнің туғанына 95 жыл (1919.) |
қараша | Ақын Михайл Данилович Балыкиннің туғанына 90 жыл (1924-2000) |
қараша | Осыдан 55 жыл бұрын Өскемен қаласында тұңғыш рет трамвай қозғалысы іске қосылды. (1955) |
ЖЕЛТОҚСАН |
|
4 желтоқсан | «Семей таңы» газетінің алғашқы санының жарық көргеніне 95 жыл (1919) |
16 желтоқсан | Кеңес Одағының батыры Гаврилл Дмитриевич Будниктің туғанына 90 жыл (1924) |
16 желтоқсан | СССР халық әртісі, әнші Бибігүл Төлегенованың туғанына 85 жыл (1929) |
17 желтоқсан | Кеңес Одағының батыры Александр Анфиногенович Бурнашовтың туғанына 100 жыл (1914-1974) |
18 желтоқсан | Жазушы-өлкетанушы Елтай Қатпанұлы Тұрлыбаевтың (Елтай Елғон) туғанына 85 жыл (1929-2012) |
21 желтоқсан | Қазақ ССР-нің еңбек сіңірген әртісі, Жамбыл атындағы Шығыс Қазақстан облыстық драма театрының әртісі Иван Афанасьевич Крючковтың туғанына 100 жыл (1914-1985) |
23 желтоқсан | Ақын Ақылбек Манабаевтың туғанына 80 жыл (1934-1984) |
23 желтоқсан | Ақын Павел Николаевич Васильевтің туғанына 105 жыл (1909-1937) |
24 желтоқсан | Абай ауданының тумасы, ақын Төлеген Жанғалиевтың туғанына 65 жыл (1949) |
28 желтоқсан | Жазушы-натуралист, өлкетанушы, фототілші Александр Григорьевич Лухтановтың туғанына 80 жыл (1934) |
Айы күні белгісіз аталып өтілетін есімдер
Cемей өңірінен шыққан атақты шешен Байғара би Құттыбайұлының туғанына 315 жыл (1699-1775)
Ертіс бекінісінің негізін қалаушы Иван Михайлович Лихаревтың Шығыс Қазақстанға экспедициясының басталғанына 305 жыл (1719)
Семей өңірінен шыққан атақты Байғотан бидің туғанына 275 жыл (1739-1834)
Шемонаиха қаласының ірге тасы қаланғанына 245 жыл (1769)
Декабрист Степан Михайлович Семеновтың туғанына 225 жыл (1789 –1852 )
Белгілі қоғам қайраткері, аға сұлтан, қазақтың ұлы ақыны Абайдың әкесі Құнанбай Өскенбайұлының туғанына 210 жыл (1804-1886)
Ф.М.Достоевскийдің Семей қаласынажер аударылғанына 160 жыл (1854 ақпан- 2 шілде 1859)
Өскемен қаласының алғашқы мэрі, саяси жер аударылған, Орест Федорович Костюриннің туғанына 155 жыл (1859-1919)
Өлке зерттеушісі, саяси жер аударылған Николай Яковлевич Коншиннің туғанына 150 жыл (1864-1937)
Абай мұрасын тұңғыш бастырушы Кәкітай Ысқақұлы Құнанбаевтың туғанына 145 жыл (1869-1915)
Омарташы, «Алтаец» рамалы ара ұясын ойлап тапқан Терентий Дмитриевич Копыриннің туғанына 145 жыл. (1869-1955)
Өскемен қаласында қазақ балаларынаарналған интернат ашылғанына 140 жыл (1874 ж.) 1885 жылы ауылшаруашылық мектебі болып өзгерді.
«Алаш» қозғалысының қайраткері, заңгер-публицист Райымжан Мәрсековтың туғанына 135 жыл (1879-1937)
Тарбағатай ауданының тумасы, ақын, жыршы Ержан Ахметовтың туғанына 135 жыл (1879-1967)
Абай мұрасын насихаттаушы, абайтанушы Мекайыл Абайұлының туғанына 130 жыл.(1884-1931)
Халық ақыны Төлеу Көбдіковтың туғанына 140 жыл. (1874-1954)
Жазушы Тайыр Жомартбаевтың туғанына 130 жыл (1884-1937)
Санкт – Петербургтегі Илья Бораганскийдің баспасынан «Қазақ ақыны Ибрагим Құнанбаевтың өлеңдері» атты тұңғыш жинақтың жарық көргеніне 105 жыл. (1909)
Ақын Қайырлықан Еркебаевтың туғанына 105 жыл (1909-1943)
Кеңес Одағының батыры Андрей Данилович Семеновтың туғанына 105 жыл (1909-1943)
Өскемен қаласының Құрметті азаматы, Солдат даңқы орденінің толық кавалері. Қоғам қайраткері Павел Сергеевич Синенконың туғанына 105 жыл. (1909-1985)
Ғалым, археолог, Шығыс Қазақстан өңірін зерттеуші, «Восточный Казахстан в эпоху бронзы”, “Древняя металлургия и горное дело Западного Алтая”, «Загадка золотого кургана»монографияларының авторы Сергей Сергеевич Черниковтыңтуғанына 105 жыл (1909-1976)
Қазақтан шыққан тұңғыш кәсіпқой скрипкашы, Ұлы Отан Соғысына қатысушы Әйткеш Толғанбаевтың туғанына 100 жыл (1914-1994)
Кеңес Одағының батыры Аркадий Петрович Кукиннің туғанына 100 жыл (1914-1944)
Кеңес Одағының батыры Герман Александрович Молодовтың туғанына 100 жыл (1914-1945)
Социалистік Еңбек Ері, зыряндық ағаш кесуші Тұрысбек Ахметовтың туғанына 100 жыл (1914)
Осыдан 100 жыл бұрын Өскемен қаласында әйелдер гимназиясы ашылды. (1914)
Қазақ ССР-нің Еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1971), ҚазССР ҒА-ның академигі, Қаратау, Кенді Алтай, Шыңғыс-Тарбағатай металлогендік аумақтарында зерттеу жұмыстарын жүргізген геолог Арықтай Қаюпұлы Қаюповтың туғанына 100 жыл. (1914-1993)
Алтайдағы тұңғыш «Қызыл қырандар» партизан отрядының құрылғанына 95 жыл
(1919)
Кеңес Одағының батыры, Григорий Федосеевич Ивановтың туғанына 95 жыл (1919-1945)
Өскеменде тұңғыш қалалық телефон линиясы іске қосылып, Халық комиссариаты мен Қалалық Кеңесті жалғастырғанына 90 жыл(1924)
Семей қаласында ақындар мен композиторлардың тұңғыш конкурсы өткізілгеніне 90 жыл (1924)
Семей транспорт колледжінің ашылғанына 85 жыл (1929.)
Өскемен арақ зауытының (қазіргі «Әділ» АҚ) ашылғанына 85 жыл (1929.)
Қатонқарағай ауданының тумасы, жазушы, әдебиеттанушы-ғалым Баламер Сахариевтің туғанына 85 жыл.(1929-1979)
Ғалым, түркітанушы Алтай Аманжоловтың туғанына 80 жыл. (1934-2012)
Ақын Мырзахан Абжановтың туғанына 80 жыл (1929-1976)
Ақын Ақылбек Манабаевтың туғанына 80 жыл (1934-1984)
Жарма ауданыдық кітапханасының ашылғанына 80 жыл (1934)
Тарбағатай ауданының тумасы, Тарбағатай ауданының Құрметті азаматы, ақын Хамит Балшабековтың туғанына 75 жыл. (1939-2007)
Шығыс Қазақстан облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасының құрылғанына 55
жыл (1959 )
Өскемен конденсатор зауытының алғашқы өнімдерін бере бастағанына 55 жыл.(1959)
Өскемен цемент зауытының іске қосылғанына 50 жыл. (1964)
Өскемен қаласында ШҚ облыстық жас техниктер станциясының ашылғанына 50 жыл(1964)