|
«Желтоқсан алауы» мүсіндік композициясы
|
 Памятник Герою Советского Союза, первому министру обороны независимого Казахстана, обладателю звания «Халық Қаhарманы» Сагадату Нурмагамбетову.Памятник представляет собой композицию, состоящую из постамента и установленной на нем бронзовой скульптуры с металлическим каркасом. Высота - 3,6 метра. Находится в центре одноименного парка отдыха в 19-м микрорайоне Усть-Каменогорска. Авторы проекта – известные скульпторы Нурбол Калиев и Сарсен Сеитов. |
|
Дата открытия: 27 апреля 2022 года |
|
Монумент открыт в честь 30-летия Независимости Республики Казахстан в 19-м микрорайоне Усть-Каменогорска на пересечении проспектов Казыбек би и Ильяса Есенберлина. Авторы проекта – известные скульпторы Сарсен Сеитов и Нурбол Калиев. Высота монумента составляет 15,7 м, диаметр - 10,9 м. Скульптуры выполнены в бронзе, отделка из белого мрамора. Композиция расположена на шестигранном основании. На вершине монумента установлены скульптуры основателей Казахского ханства - ханов Керея и Жанибека. В центральной части монумента расположены скульптуры трех верховных биев - Толе би, Казыбек би и Айтеке би. Также в центральной части монумента высечена цитата Первого Президента - Елбасы Нурсултана Назарбаева на трех языках: «Самая великая цель, самый священный долг каждого, кто воспринимает Казахстан своей Родиной, - крепко держать в руках знамя Независимости». В нижней части монумента - барельеф, на котором отражены главные вехи истории развития Казахстана. Дата открытия: 11 декабря 2021 года |
|
Впервые памятник был установлен на перекрестке улиц Утепова и Жастар в микрорайоне КШТ 30 августа 2013 года. Старый монумент убрали полностью, заменив его на новое изваяние. Авторами нового памятника стали известные скульпторы Нурбол Калиев и Мейрам Баймуханов. Сама статуя изготовлена из бронзы, а пьедестал вырублен из цельного гранита. Общая высота монумента 4,8 метра. Дата открытия: 22 сентября 2021 года |
|
Дата открытия: 14 ноября 2019 года |
|
Концепция идеи стелы разработана в г. Астане. За основу принята провозглашенная Первым Президентом Н. А. Назарбаевым идея «Мәңгілік Ел». Стела олицетворяет объединение, сплочение и согласие казахстанского народа. Знаковые моменты монумента: парящий орел, 2 величественные стелы цвета флага высотой 22 метра, шанырак. Дата открытия: 2017 год |
|
Бюст Героя Советского Союза, уроженца села Таргын Уланского района Изгутты Айтыкова. Установлен возле оживленной дороги на выезде из Усть-Каменогорска перед перевалом Чечек, за которым начинаются родные края, а также село, названное в честь Изгутты Айтыкова. Дата открытия: 7 мая 2016 года |
 Памятник Мусе ДжалилюНа набережной реки Ульба на пересечении улиц К. Кайсенова и А. Протозанова был открыт бронзовый бюст Героя Советского Союза, лауреата Государственной премии СССР, татарского поэта Мусы Джалиля. В открытии памятника участвовали гости из Татарстана во главе с министром культуры А. Сибагатуллина, депутата Мажилиса Парламента С. Ферхо, заместителя акима Восточно-Казахстанской области Ж. Омара,а также аким города Усть-Каменогорска Т. Касымжанов, руководитель татарского этнокультурного объединения Г. Ишмурадов, представители татарской диаспоры города и области. Автором монумента стал заслуженный скульптор республики Татарстан Махмут Гасимов. Дата открытия: 20 июня 2015 года
|
Памятник Багдату Шаяхметову В поселке Новая Согра Усть-Каменогорска установили памятник президенту УК ТМК Багдату Шаяхметову. Мемориальный комплекс расположен на площадке перед Домом культуры ТМК. Монумент представляет собой необычное сооружение - на гранитном постаменте установлен титановый слиток, а на нем расположен бронзовый бюст. Памятник окружает стела, она символизирует крылатый металл - титан. Ведь именно его производству посвятил всю свою жизнь Багдат Шаяхметов. Памятник был включен в Государственный список памятников истории и культуры республиканского значения и передан акимату города Усть-Каменогорска.
|
|
Металл – бронза.
Высота (вместе с постаментом) – более 12 метров.
Расстояние от копья до хвоста лошади – 5,5 метра.
Ширина постамента – около 7 метров.
Вес памятника – 8 тонн
Бронзовую скульптуру легендарного полководца установили на въезде в Усть-Каменогорск. Общая высота памятника, вместе с постаментом, более тринадцати метров.
Скульптор – Нурлан Далбай.
Дата открытия: 8 мая 2014 года |
|
Бронзовый памятник легендарному «золотому металлургу» Казахстана Ахату Салемхатовичу Куленову открыли в Усть-Каменогорске. Куленов А. С. создатель производства казахстанского золота. Памятник установлен в сквере парадного входа во Дворец культуры металлургов. Автор памятника - усть-каменогорский скульптор Евгений Непьянов. Дата открытия: 15 сентября 2013 года |
|
Протозанов А. К. руководил Восточным Казахстаном 14 лет. Он был первым секретарем Восточно- Казахстанского обкома партии, и именно с его именем связаны годы бурного развития Усть-Каменогорска и региона в целом, когда были построены основные жилые массивы, дороги, здания, мосты и заводы. Памятник Александру Протозанову установлен на набережной его имени, напротив дворца культуры УМЗ. Автор скульптурного памятника - Владимир Самойлов. Дата открытия: 14 сентября 2013 года |
|
Дата открытия: август 2013 года |
|
В юбилейный год 20-летия Независимости Республики Казахстан в г. Усть-Каменогорске на Набережной Иртыша (рекреационная зона дома № 32) установлен памятник трижды Герою Социалистического Труда, лауреату Ленинской и трех Государственных премий, министру среднего машиностроения СССР, Почетному гражданину г. Усть-Каменогорска Ефиму Павловичу Славскому (1898 -1991 гг.). Форму для бюста готовили наши мастера, а отливали фигуру уже в г. Алматы. Памятник представляет собой отлитый из бронзы бюст высотой 1,6 метра, установленный на гранитном постаменте высотой около трех метров. Необработанное гранитное основание выбрали не случайно: цельный кусок камня лучше переносит морозы. Бюст весит 350 кг. Скульпторы Хамитби Кульчаев (г. Усть-Каменогорск) и Александр Лягин (г. Москва). Архитектор проекта Станислав Христофоров, ведущий архитектор Ульбинского проектно-конструкторского института. На открытии памятника присутствовал внук легендарного министра – Славский Павел. Дата открытия: 25 августа 2011 года |
 Памятник Касыму Кайсенову
К 65-летию Победы в Великой Отечественной войне в областном центре открыт бронзовый памятник легендарному партизану, писателю, Народному герою Республики Казахстан Касыму Кайсенову (1918-2006 гг.). Бюст установлен на пересечении улицы Чехова и проспекта Победы. Идея установки памятника принадлежала горсовету аксакалов, ветеранам войны, а также областным украинскому, русскому и белорусскому этнокультурным центрам. Автор бюста - усть-каменогорский скульптор Владимир Самойлов.
Дата открытия: 8 мая 2010 года |
 Памятник Рабиндранату Тагору
Бюст великому индийскому поэту, лауреату Нобелевской премии Рабиндранату Тагору, отлитый в бронзе и установленный в усть-каменогорском этнопарке «Жастар», подарен Индийским Советом по культурным связям. Бюст создан индийским скульптором Гаутамом Палом и был изготовлен в Нью-Дели (Индия). Бюст бронзовый, высота - 107 см, ширина - 81 см, вес - 120 кг, высота подиума - 145 см.
Дата открытия: 19 октября 2009 года
|
 Памятник Абаю
Авторами памятника Абаю, установленному на площади Республики г. Усть-Каменогорска, являются скульпторы Ескен Сергебаев и Бакитжан Абишев. Изготовлением скульптуры Абая занималась областная организация Союза художников Республики Казахстан города Караганды. Высота памятника, изображающего Абая во весь рост, достигает 5 метров 40 см. Ступеньки и постамент - 7 метров 80 см. Общая высота памятника составила 13 метров 20 см. Вес бронзовой фигуры – 5 тонн.
Дата открытия: 29 августа 2009 года
|
|
Автором бюста Александру Пушкину, установленному перед областной библиотекой А. С. Пушкина, стал усть-каменогорский скульптор Владимир Самойлов. Основой планировочного и объемно-пространственного решения послужила архитектурно-художественная идея раскрытия памятника, где ядром композиции является гранитная площадка, в центре которой расположен гранитный постамент (высота 2,30 м) для бронзовой фигуры Пушкина (высота 1,60 м). Богатая светотеневая лепка памятника, его грубоватая сила создают нужный контраст со строгой геометрией света. Бюст великого русского писателя гармонично вписался в общую картину сквера около главной библиотеки области, носящей его имя. Дата открытия: 29 августа 2009 года
|
Скульптура «Охотник» Многогранная и интересная работа скульптора Валерия Ивановича Дранишникова символизирует национальную казахскую охоту с ловчими птицами и охотничьими собаками тазы. Расположена в центре города на пересечении проспекта Независимости и улицы Астана. Выполнена из полимербетона. |
 Памятник Сарсену АманжоловуСкульптурная бронзовая фигура памятника выполнена по проекту известных казахстанских архитекторов: заслуженного деятеля искусств Казахстана, лауреата Государственной премии РК, профессора Е. Сергебаева и лауреата премии им. Жамбыла Б. Абишева. Стилизованная раскрытая книга у основания надписи выполнена из гранита, а высота этого комплекса 4,8 метра. С. Аманжолов – видный ученый-тюрколог, один из основоположников казахского языкознания, талантливый педагог. Памятник находится перед фасадом здания Восточно-Казахстанского государственного университета.
Дата открытия: 23 января 2007 года
|
|
На въезде в областной центр со стороны Самарского шоссе. Автор Анастасия Ермакова. |
|
Дата открытия: 16 ноября 2004 года |
|
|
 Памятник Лихареву И. М. (скульптурная композиция основателю г. Усть-Каменогорска)Авторами памятника являются скульптор В. С. Раппопорт, архитектор М. В. Козлов. Композиция выполнена из темно-серого мрамора и изображает И. М. Лихарева на боевой ладье с одним парусом, которая как бы входит в место слияния рек Ульбы и Иртыша. Лодка установлена на 3-х ступенчатом, олицетворяющем речную волну, гранитном постаменте. Дата открытия: 1990 год
|
|
Авторами памятника восточноказахстанцам, павшим в годы Великой Отечественной войны 1941-1945 гг., являются скульптор В. С. Раппопорт и архитектор С. П. Христофоров. Эскизный проект мемориала выполнен УКПИ производственного объединения «Ульбинский металлургический завод». |
|
Авторами памятника являются скульптор Г. А. Огнев, архитектор В.А. Кушнаренко, А.Н. Душкин. Строитель – Мытищинский завод художественного литья им. Белашовой. Проект выполнен по заказу Усть-Каменогорского горисполкома. В принцип архитектурного решения памятника заложена центральная осевая композиция, в центре которой расположен монумент-обелиск. Монумент выполнен из красного мрамора в виде барельефа первого председателя Усть-Каменогоского Совдепа Я. Ушанова на прямоугольной стеле. Барельеф охвачен огнем, олицетворяя мгновения героической смерти. Торжественная закладка гранитного камня на месте будущего памятника состоялась 2 ноября 1967 г.
Дата открытия: 5 ноября 1973 года
|
|
Дата открытия: 1962 год |
|
Дата открытия: 1962 год |
|
Дата открытия: 5 июня 1951 года |
|
Дата открытия: 18 июня 1938 года |
Памятник
Шаруашылықтық нарықтық принциптері ауыртпалығын бастан кешіре отырып, Өскемен қаласы бүгінгі күні – Қазақстан Республикасының басты өнеркәсіп, энергетика, көлік және мәдениет орталықтарының біріне айналды. Тұрғындар саны – 300 000-нан асады.
Қала өнеркәсібіне түсті металлургия, машина жасау, металл өңдеу, құрал шығару, автокөлік, тағамдық және ағаш өңдеу кәсіпорындары жатады. Олардың ішінде ең ірілері – «Үлбі металлургиялық зауыты» АҚ, «Казцинк» ЖШС құрамына кіретін «Өскемен металлургиялық кешені», «Шығысмашзауыт» ААҚ.
«Үлбі металлургиялық зауыты» АҚ құрамындағы Қазақстан Республикасының Халық Банкінің Қазақстандық монета жасау сарайы – елдегі металлдан мемлекеттік сыйлықтар, пруф сапалы мерейтой монеталарын жасайтын жалғыз орын.
4 университет жоғары білікті мамандар даярлауда, олардың бастылары: С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті мен Д.Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік техникалық университеті.
Қалада үш мұражай қызмет істеуде: тарихи-өлкетану, этнографиялық, өнер; филармония, қазақ және орыс труппалы облыстық Жамбыл атындағы театр, кітапханалар қызмет көрсетуде.
Қаланың көрнекті орындары: «Жастар» саябағы; «Жеңіс» мемориалды кешені; 2010 ж. 9 мамырда Ертістің Сол жақ жағалауындағы экологиялық саябағы маңында әскери-тарихи кешен ашылды.
Қала келешекке оптимистік көзқараспен қарауда: жаңа тұрғын үйлер, өнеркәсіп орындары салынып, саябақтар мен гүл егу орындары жанданып, ескерткіштер мен сәулет құрылысы барынша дамуда.
XIX ғасырдың басы Өскемен бекінісі үшін ерекше кезең болды. 1804 жылы ол қала мәртебесін алды. 1822 жылғы Жарғы бойынша, Өскемен – халық саны бойынша, сирек қалалар разрядына жатқызылды. Ғасыр бойында Өскемен қаласының әкімшілік құрамы бірнеше мәрте ауысып үлгерді.
1822 жылы Өскемен - Омбы, 1836 жылы – Томскі, 1854 жылы – Семей облысының құрамына кірді. 1869 ж. Семей облысының құрамында жаңа Өскемен уезі қалыптасты, орталығы - Өскеменде болды. 1917 ж. дейін Өскемен қаласы уездік қала саналды. Өскемен Синьцзянь, Кашмир, Тибетпен сауда-саттық жүргізудің маңызды байланыс пункті саналды. Семей, Өскемен, Зайсан арқылы орыс-монғол саудасы жүзеге асты.
19 ғ. 30 жылдарынан Ертіс бойында жеке алтын өнеркәсібі дами бастады. Алтын өндірушілер көбінесе Өскеменде тұрды.
1825 ж. тұрғындар саны 1304-ке жетті: ерлер – 891, әйелдер – 413.
19 ғ. 1- жартысында Өскемен қаласы нақты атауы да жоқ қисық көшелер мен қиылыстары бар түкпірдегі қалашық болды. Қалада 207 ағаш үй, тоғыз отыратын орын, бір ішімдік үйі, бес майдагерлік кәсіпорын мен жалғыз шіркеу болды. Тастан қаланған үйлер болған жоқ.
Күз және көктем мезгілдері көше балшығы аяқ алғысыз еді. Тұрғындар бұл мерзімде үйден шықпауға тырысатын. Қала өмірі бірқалыпта, тыныш өтіп жатты. Мектеп, кітапхана, театр болған жоқ, есесіне, шарап ішу орындары барынша жұмыс істеп тұрды. Ұрыс, жанжал, өсек айту қалыпты жағдайға айналды. Маскүнемдік ерекше орын алды. Осы мәселе төңірегінде «Сібір» газеті: «Қаладағы төрт мың тұрғында 18 кабак бар, жылына ұсақ-түйек шараптарды есепке алмағанда, 9000 шелек арақ ішіледі»,- деп жазған.
Кейбір ауқатты ата-аналар, мектептің жоқтығынан балаларын Омбы, Томскі, Семей, кейде тіпті Ресейдің орталық қалаларына оқуға жіберген. Өскеменде дін қызметшісі немесе чиновниктер жекелеген үйлерде сауаттылыққа оқытқан. Тұрғындардың көпшілік бөлігінің балаларын оқытуға мүмкіндіктері болмады.
1837 жылы Өскемен қаласында татар мешітінің жанында ерлер мұсылмандық мектебі, кейінірек – тоғызыншы казак полкінің осында орналастырылған ұлдарына арналған мектеп ашылды. 1861 ж. аталған мектепте 20 оқушы оқыды.
1863 ж. ерлер және әйелдер приходтық училищесі ашылып, олар бір ғана шағын, ағаш үйде оқытылды. Училищенің алғашқы ұстазы – коллеж тіркеушісі Василий Иванов болды, ол Томскідегі кантонистердің жартылай батальондық мектебін тәмамдаған. 1868 ж. 1 қаңтарда ерлер училищесінде -36, ал әйелдер училищесінде – 12 оқушы болды.
1881 ж. ерлер приходтық училищесі қалалық үшсыныпты училищеге айналды.
1874 ж. Өскеменде қазақ тұрғындарын сауаттандыру мақсатында қазақ ер балаларға арналған интернет ашылып, 1885 ж. қайта құрылды, ал 1894-1895 жж. ауыл шаруашылық мектебі ашылды. 19 ғ. соңында ауыл шаруашылық мектебінде орыс және қазақ балалары бірге оқитын болды.
1888 ж. шіркеу-приходтық мектеп ашылды. 19 ғ. соңында тағы бір ерлер приходтық училищесі ашылды.
19 ғасырда экспедициялары барысымен Өскемен қаласына Александр фон Гумбольдт, Владимир Афанасьевич Обручев, Григорий Николаевич Потанин, Василий Васильевич Сапожников, Петр Александрович Чихачев, Григорий Ефимович Щуровский тәрізді көрнекті ғалым-саяхатшылар келген.
1829 ж. М. Муравьев-Апостол Бұқтырма бекінісіне жер аударылып бара жатып, Өскемен қаласы арқылы өткен.
19 ғасырда Өскемен қаласына жер аударылғандар саны біршама болды: А. В. Бяловеский, С. С. Гросс, А. Л. Блек, Н. И. Долгополов, Ц. О. Тэраевич, О. Ф. Костюрин, А. Н. Федоров, В. Л. Иньков, В. Ф. Гинтовт-Дзевялтовский, и. В. Емельянцев. 1882 ж. Семей қаласынан Е.П.Михаэлис қоныс аударады. Олар Өскемен қаласы мәдениетінің дамуына көп еңбек сіңірген. Солардың арқасында 1896 ж. кітапхана, 1899 ж. қалалық бақ, 1897 ж. шіркеулік-приходтық училищенің негізі қаланды.
1886 ж. О. Ф. Костюрин ұста орнын, кейін шеберхана ашып, қаражат қаланы көркейтуге, халықтық білім беруді дамытуға жұмсалып отырды.
Қала тұрғындары су тасқынынан үлкен зардап шекті. Әсіресе, қатты су тасқыны 1891 ж. 14-17 сәуірде және 1892 ж. 28 наурызда болған.
Елде 19-20 ғасырда, Өскеменде 1897 ж. 1297 үй, 2 шіркеу болды. Қала өнеркәсібінен қысқа былғары, сабын қайнату, май зауыты, қой терісі және кірпіш зауыттары болды, олардың әрқайсысында 1-2 адамнан жұмыс істеді.
1897 ж. Ресей империясының алғашқы Жалпы халық санағының қорытындысы бойынша, Өскемен қаласында 8721 адам тұрған, оның ішінде 4552 ерлер, 4169 әйел адамдар.
20 ғ. басында Өскемен қаласы барынша гүлдене түсті. Б.Г.Герасимовтың айтуынша 19 ғасырда «Өскемен – таза, көңілді қалаға айналды. Соңғы жылдары қаланың сәнін келтірген көптеген бақтар пайда болған».
XX ғасырдағы Өскемен
Жиырмасыншы ғасырдың басында Өскеменде үкіметке қарсы әдебиеттер, үндеу қағаздары етек алды. Саяси жер аударылғандар үгіт-насихат жұмыстарын жүргізді. Кезінде саяси жер аударылған Орест Костюриннің 1905 ж. 17 қазанда жарияланған Манифестінен кейін, Халық Үйінде үздіксіз оқу қолға алынды. 1905-1908 жж. өскемендік пошташылар, телеграфистер т.б. ереуілге шықты.
1914 ж. тамыз айында дүниежүзілік соғыс басталып, ерлердің көпшілік бөлігі майданға жөнелді.. Азық-түліктің қымбаттауы, ауыр материалдық жағдай салдарынан Өскемен қаласында 1916 ж. 18 қаңтарда әйелдер ереуілге шығып, бірақ 3 күннен соң басып тасталды. 1916 ж. тылдағы жұмысқа бұратана халықты алу туралы Жарлық - ұлт-азаттық көтеріліске әкеліп соқты. Өскемен уезінде көтерілісшілер саны -3000-ға жетті. Қалаға Ақпан революциясы және самодержавиені құлату жайында хабар тек 1917 жылы 3 наурызда жетті. Өскеменде еркіндікке шақырып, соғысты тоқтатуға үндейтін митингілер жүргізілді. 1917 жылы қазан-қарашада большевиктік ұйым құрылды. Оның басында совдеп -Яков Ушанов болды. 1918 жылы 14 наурызда қалалық дума таратылды. 31 наурызда уездік совдеп сайланып, оның төрағасы Я.Ушанов болды. Совдеп 97 күн ғана өмір сүрді, дегенмен осы уақыт аралығында біршама шаруашылық мәселелер шешілді: Үлбі арқылы өткізетін паром, қоғамдық ғимараттарды жөндеу, электростанция салу, қаланы көркейту жұмыстары жүргізілді. Қоғамдық жұмыстар ұйымдастырылып, Қызыл гвардия, Жастар кеңесі, жаңа мектептер ашылды. 1918 жылы 18 маусымда Кеңес үкіметі құлатылып, совдеп мүшелері қамауға алынып, жазаланды.
Қызыл Армия және Брезовскі отряды партизандары бөлімімен 1919 ж. 10 желтоқсанда Өскемен қаласы ақгвардияшылардан азат етілді. 1919 ж. 22 желтоқсанда ревком өз қызметін бастады. Халыққа білім беру бөлімінің басында әйгілі жазушы, «Малахитовая шкатулка» еңбегінің авторы Павел Петрович Бажов болды. Оның редакциясымен қалада «Известия Усть-Каменогорского ревкома» және «Советская власть» газеттері жарық көрді. Бажовпен бірге болашақ жазушы Александр Мелентьевич Волков бірге жұмыс істеді.· ··
20 жылдары Өскеменде кірпіш зауыты, дәріханалар, ауруханалар, су құбыры, Воровский атындағы педагогикалық техникум ашылды, халық театрының қазақ және орыс топтары алғаш спектакльдерін көрсетті. Әйгілі жазушы Н. И. Ановтың басшылығымен «Алтай Звеносы» әдеби бірлестігі өз· жұмысын бастады. 1923 ж. «Охотник Алтая» журналының алғашқы нөмірі жарық көрді. Оның редакторы болашақ жазушы - Ефим Николаевич Пермитин еді.
30- жылдары облыстың келешек қуатты энергетикалық базасының негізі қаланып, Рубцовка-Риддер теміржолы салынды, Шығыс жолдары, жаңа фабрика мен зауыттар салу арқылы түсті металлургияның дамуы қолға алынды.
·
·
1939 ж. Өскемен қаласы Шығыс Қазақстан облысының облыс орталығы мәртебесін алды.
1941 ж. 22 маусымда гитлер әскерінің баса көктеп кіруі бейбіт құрылыс жоспарына нұқсан келтірді. Ұлы Отан соғысы басталды. 1941 ж. күзінде Өскемен қаласына КСРО-ң түкпір-түкпірінен эвакуацияланған кәсіпорындар мен мекемелер келе бастады. 1942 ж. Орджоникидзеден эвакуацияланған «Электроцинк» зауытының демонтаждалған жабдықтар базасында, болашақ Өскемен ҚМК түсті металлургия флагманы (бүгінгі – ЖШС «Казцинк» Өскемен металлургиялық кешені) мырыш электролит зауыты салына бастады. Өскемен Су электро станциясының құрылысы жалғасын тапты. Өндірісте көбінде әйелдер мен жеткіншектер жұмыс істеді. Олар «Бәрі де майдан және жеңіс үшін» ұранымен жанкешті еңбек етті.
Соғыстан кейінгі жылдары қала өнеркәсібі барынша дамыды. 1947 ж. Өскемен мырыш зауыты (ҚМК) алғаш металл құймасын шығарып, Өскемен ЖЭО (ТЭЦ) іске қосылды. 1949 ж. Үлбі металлургиялық зауыты алғаш өнім берді. 1952 ж. Өскемен қорғасын зауыты алғаш қорғасын шығарып, Өскемен Су электро станциясының бірінші агрегаты тоқ берді.
1958-1959 жж. Шығыс машина жасау зауыты мен конденсаторлық зауыт, 1961 ж. – құрал жасау зауыты, 1965 ж. – титан-магний комбинаты пайдаланымға берілді. 1958 ж. наурыздан Өскемен теледидар орталығы жүйелі бағдарламалар беріп, 1960 ж. трамвай пайдаланымға берілді.
1952 ж. алғаш жоғары оқу орны - Өскемен пединституты (С.Аманжолов атындағы ШҚМУ), 1958 ж. – құрылыс-жол институты (Д.Серікбаев атындағы ШҚМТУ) ашылды. Қаланың сыртқы келбеті өзгерді – көпқабатты үйлер, Спорт, мәдениет сарайлары, көрікті жағалаулар, саябақтар пайда болды.· ··
20 ғ. 80-жылдары Өскемен қаласы Республикадағы ірі өнеркәсіп және мәдениет орталығына айналды.
1991 ж. Өскемен – тәуелсіз Қазақстан Республикасы Шығыс Қазақстан облысының облыс орталығы болып табылды.
Бекініс төрт жағынан жал-жал үйілген топырақпен бекітілді. Бекіністі айнала шұңқыр қазылып, үйілген топырақтың үстіне биіктігі адамның бойындай аула орнатылды. Кейінірек бекініске жеке мұнаралы шағын ағаш шіркеу салынды.
1720 ж. Өскемен бекінісінің гарнизоны 363 адамнан құралды. Офицерлер мен сарбаздар балық аулап, саятшылықпен шұғылданды. Бірақ, бір ғана кемшілік - Тобылдан әкелінетін нан жетіспеді. 1745 ж. гарнизон офицерлері егін салып, біршама өнім алды.
1746 ж. ертістік бекіністер негізінде қазыналық жер жырту жұмысы енгізілді. Осылайша, Өскеменде егін шаруашылығы қолға алынды. Өскемен бекінісінің тұрғындар саны өте баяу өсті, бұл сібір казактарын тіркегеннен соң, жұмыстан босатылған шендер, ерікті-шаруалар, жер аударылғандар есебінен толды. 50-80 жж. бекініс маңына Бердск, Чаусскі, белоярскі слободасы, Ішім, Ялуторовскі, Тарскі уезі, Тобыл аймағының шаруалары қоныстанды. Осы кезден бастап мал шаруашылығы мен қолөнер дами бастады.
1765 ж. бекініс маңына «ташкенттік, бұқарлық, қырғыздық», Сібір мен Орталық Ресейдің келуші көпестеріне арналған айырбас сарайы салынды.
1765 ж. 20 маусымда Өскемен бекінісі жауыз өрттің қармағында қалды.
1772 ж. маусымында бекіністе жаңа ағаштан жасалған шіркеу салынып, 1774 ж. бастап қызмет көрсете бастады.
1786 ж. Иркутскі драгундық полкінің полковнигі Н.Н. Аршеневский, Өскемен қаласына аралар ұясын әкелді. Осыдан бастап округте ара шаруашылығы кеңінен тарады. XVIII ғасырда Риддер және Зырян кен орындары ашылған соң, Өскемен бекінісі байланыс базасына айналды. Ол арқылы кен алтай зауыттарына көлік, су жолдарымен жеткізілді.
