kl kz



>
Ремонт ноутбука своими руками. Быстрый и гарантийный ремонт ноутбуков. Срочный ремонт ноутбуков. Ремонт компьютеров на дому. Быстрый ремонт компьютеров своими руками. Настройка и ремонт компьютеров. Java уроки для начинающих. Лучшие java уроки. Учим язык Java с нуля. Обзор смартфонов samsung. Качественный обзор смартфонов samsung galaxy. Обзор смартфона samsung galaxy s4. Фото картинки приколы. Самые новые картинки приколы. Лучшие приколы картинки. Скачать аддоны для wow. Самые новые аддоны для wow скачать. Скачать аддоны для wow быстро и без реги. Видео уроки python. Лучшие python уроки. Учим язык python с нуля. Скачать шаблоны для Joomla. Самые новые joomla шаблоны. Бесплатные шаблоны для Joomla.
Аудан паспорттары
Шемонаиха ауданы
Шығыс Қазақстан облысы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Ұлан ауданы
Өңірлік мерзімді басылымдар
Шығыс Қазақстан Интернетте
Қала мен аудан әкімшіліктері
Мәдениеті мен өнері
Облыс басқармалары
ШҚО жұмыс орындары
Солдатты қалай іздеу керек?
Туристерге
Тарих беттерінен
Ескерткіштер
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Маңызды оқиғалар
ШҚО ауылдарының тарихы
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
Тәуелсіздік хроникасы
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Абылайкит
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Сұрапыл жылдар хроникасы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Бейнетоптама
Мультимедиялық топтама
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Виртуалды көрмелер
#Әуезов125

Қазақстан - Ұлы Дала Елі

ulydala ru

Катонқарағай ауданы

Катонқарағай ауданы 1928 жылы 17 қаңтарда Бұқтырма уезі мен Зайсан уезінің Шекаралық болысы бөлігінің  Катонқарағай, Поздняковскі болыстарынан құрылған (1928 жылы 3 қыркүйекте БООК-пен бекітілген).

1963 жылы 2 қаңтарда Қазақ Кеңес Социалистік Республикасы Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен аудан таратылып, территория Үлкен Нарын ауданының құрамына енген.

1970 жылы 4 желтоқсанда Қазақ Кеңес Социалистік Республикасы Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен Катонқарағай ауданы құрылып, орталығы –Катонқарағай болды.

Аудан құрамына 1997 жылы 23 мамырда Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен Үлкен Нарын ауданының территориясы еніп, орталығы – Үлкен Нарын болады. Шығыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2009 жыл 16 қазандағы № 15/205-IV шешімімен Катонқарағай ауданында бірқатар елді-мекен мен ауылды жерлердің атауы өзгертілді.

Большенарым ауылы Үлкен Нарын болып өзгертіледі.

Әкімшілік-территориялық бөлу тарихы.

Аудан территориясы – 13,2 мың ш.шақырымды құрайды. Ауданда 13 ауылдық округ пен 51 ауылдық елді мекен бар. 2011 жыл 1 қаңтарға аудан тұрғындары саны – 29,2 мың адамды құраған. 

Экономикасының басты бағыттары: ауыл шаруашылық өндірісі, орман шаруашылығы, ағаш өңдеу.

Ара шаруашылығы, марал шаруашылығы, туризм - аудан әрі Шығыс Қазақстан экономикасының өзіндік бренді болып табылады. Катонқарағай ауданының осындай келешегі зор салалары бір-бірімен тығыз байланысты әрі тәуелді. Панталы марал шаруашылығы Алтайда пайда болып, бастау алған. Бүгінгі күні коммерциялық фирмалар клиенттеріне – пантамен емдеу қызметін көрсетуде. Ауданда туризмді ары қарай дамыту мақсатында инфрақұрылым (жолдар, демалыс пен емделуге арналған қолайлы жағдай, мобильді байланыс) белсенді түрде жолға қойылған.

Аудан атауы бұрынғы Катонқарағай әкімшілік орталығынан туындаған (1871). А. Ислямованың «Топонимика Восточного Казахстана» еңбегінен Катонқарағай топонимінің пайда болуы туралы ақпарат алуға болады: «Катонқарағай ауылының маңында үлкен қарағай орман болған екен. Бұл жерді қазақ және қалмықтар «Котон» деп атаған. Осылайша «Катонқарағай» атауы пайда болған». «Топонимика Казахстана» энциклопедиялық сөздігінде: «Қазіргі атауын «Алтай» стансасымен біріккен соң алған және «қарағайлы орманмен қоршалған өлке» деген мағынаны білдіреді» делінген.

Катонқарағай ауданы – ерекше сұлу мекен. Оның Қазақстан, Ресей, Қытай, Моңғолия шекаралары тоғысқан жері, мәңгі мұзбен қапталған Мұзтау баурайы биік шың, алып балқарағайлар, өзен-көлдер, сирек кездесетін гүлі бар тамаша шабындықтарға толы.

Жазауа көлі, Көккөл, Арасан сарқырамалары, Берел қорғаны, ескі Австрия жолы, Мұзтау – бүкіл Қазақстанның байлығы.

2001 жылы 17 шілдеде республикадағы ең ірі Катонқарағай ұлттық табиғи саябағы құрылды.

Алтай – түркі өркениетінің бесігі. Дәл осы жерден әйгілі Ұлы Жібек жолының «Алтын тармақ» деп аталған Солтүстік тармағы өткен. Яғни, бұл керуен Батысқа Алтайдың алтыны мен қоласын тасымалдаған. 1998 жылы Берел ауылы маңынан Франция мен Италия ұлттық ғылыми-зерттеу орталығы, Қазақстан Ғылым академиясы (А.Х.Марғұлан атындағы археология институты) әлемдік маңызы бар таңғаларлық жәдігерлер тапқан. Мұнда Бұқтырма өзені аңғарынан 1200 м биіктікте сақ князы жерленген қорған табылған. Б.э.д. IV ғасырдағы Берел қорғаны – Қазақстанда еш теңдесі жоқ керемет археологиялық ескерткіш (30 қорған) болып табылады.

2011 жылы тамызда Шығыс Қазақстанда алғаш рет – «Алтай – түркі әлемінің алтын бесігі» Халықаралық форумы өткізілді. Оның қорытынды кезеңі Катонқарағай ауданының «Берел» мұражай-қорығында өтті.

Бұқтырма өлкесі – XVII-XVIII ғасырлардағы жер аударылушылар мен қаналушылар паналаған еркін де шұрайлы мекен.

Көрнекті жерлестер

Интернет-ресурсы

Катон-Карагайский район //  Аким ВКО. Структура власти. Исполнительная власть. - http://akimvko.gov.kz/ru/rule1_13.htm (01.03.2012).

Официальный сайт акима Катон-Карагайского района - http://katon-karagay.vko.gov.kz/ (временно не доступен) (01.03.2012).

Катон-Карагайский район //  Архивная служба ВКО. Краеведение. - http://www.arhiv.vko.gov.kz/region_14.htm (01.03.2012).

Катон-Карагайский район // Государственный архив ВКО. - http://e-arhiv.vko.gov.kz/Page.aspx?id=1522 (01.03.2012).

Катон-Карагайский район // Департамент статистики ВКО. Регионы. - http://www.shygys.stat.kz/reg/katon.html (01.03.2012).

Памятники Катон-Карагайского района // Официальный сайт Управления культуры. Общая информация об ОУК. Памятники. - http://culturevko.gov.kz (01.03.2012).

Рахмановские ключи // Altaytravel. - http://altaytravel.ru/ (01.03.2012).

Центр пантолечения. - http://katon.kz/?g=1&cid=3 (01.03.2012).

 

Библиография

Кітаптар

Боздақтар=Книга памяти [Текст] : 1941-45 ж.Ұлы Отан соғысы жеңісінің 50 жылдығына арналады = Посвящается 50-летию Победы в ВОВ 1941-1945г. / . - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 1998 - Т.3 : Шығыс Қазақстан облысы=Восточно-Казахстанская область. - 728 с. - ISBN 5-89800-106-9. - ISBN 5-89800-063-1 : 250.00 тен.

Бухтарминские старообрядцы [Электронный ресурс] : материалы комиссии экспедиционных исследований. Вып.17 / Бломквист, Е. Э., Гринкова, Н. П. ; Академия наук СССР. - Л. : Издание АН СССР, 1930. - 460 с. (Введено оглавление)

В краю Беловодья [Текст] : Опыт работы совхоза "Верх-Катунский" Катон-Карагайского района Восточно-Казахстанской области по решению продовольственной программы. - Усть-Каменогорск : Б. и., 1990. - 39 с.

Герасимов, Б. Г. Поездка на Рахмановские минеральные ключи // Герасимов Б.Г Избранные труды: факсимильное издание [Текст]. - Усть-Каменогорск : Шығыс баспа, 2000. – С. 12-83.

Ершов С.П. Кок-Кульское вольфрамо-молибденовое месторождение [Текст]. Т. 2 // Большой Алтай / АН СССР. - Л. : Изд-во АН СССР, 1936. -  С. 225-267.

Замятин С. И. Курорты Казахстана [Текст] / Замятин С. И. - Алма-Ата : Казахское гос. изд-во, 1962. - 263 с.

Лухтанов А. Г. Алтайское притяжение [Текст] : очерки по истории Восточно-Казахстанской области / Лухтанов А. Г. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2006. - 459 с.

Мусин, М. С катонских гор, с берегов Нарыма [Текст] / Мусин М. - Усть-Каменогорск : Медиа-Альянс, 2004. - 360 с. - ISBN 9965-727-14-7 : 500.00 тен.Самашев, Зайнолла. Берел [Мәтін] / З. Самашев . - Алматы : Таймас, 2011. - 236 с.

Очерки истории Рудного Алтая [Текст]. - Усть-Каменогорск : [б. и.], 1970. - 200 с. - 85 к.

Справочник по истории административно-территориального деления Восточного Казахстана (1920-2002 гг.) [Текст]. - Усть-Каменогорск : [б. и.], 2005. - 590 с.

Стариков С. В. Некоторые итоги работ по инвентаризации орнитофауны Катон-Карагайского государственного природного парка [Текст] / Стариков С. В. // Региональный компонент в системе экологического образования и воспитания – 2005 / Департамент образования ВКО, Восточно-Казахстанский учебно-исследовательский "Экобиоцентр". - Усть-Каменогорск, 2005. - С. 29.

Шығыс Қазақстан облысы археологиялық ескерткіштерінің тізбесі = Cвод археологических памятников Восточно - Казахстанской области [Текст]. - Өскемен : б. ж., 2006. - 254 с.

Мақалалар

Жамигазин А. С чего начинается Родина... [Текст] : [24 марта 1962 г. в школе им. В. И. Ленина с. Катон-Карагай открылся историко-краеведческий музей] / А. Жамигазин // Луч. - 1988. - 6 февр. -  С. 2, 4.

[Текст] / Жумагулов Е. // Казахстанская правда һttp://www.kazpravda.kz. - 2003. -  17 мая. -  С. 1

Кнаус Р, Новохайрузовка живет и развивается [Электронный ресурс] : воспоминания : [история образования села Новая Хайрузовка Большенарымского р-на (1958)] / Р, Кнаус // Знамя труда. - 1991. -  С. 24 дек.

Путь становления [Электронный ресурс] : [история образования совхоза "Хайрузовский" Большенарымского р-на] // Знамя труда. - 1991. -  С. 20 дек.

Шевченко В. "Золотой" рог Катон-Карагая [Текст] Шевченко В. // Казахстанская правда һttp://www.kazpravda.kz. - 2003. -  26 августа. -  С. 5

Шевченко В. Путешествие на прародину [Текст] / Шевченко В. // Казахстанская правда һttp://www.kazpravda.kz. - 2003. -  28 нояб. -  С. 6

Ары қарай… (ссылка)

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2023
Besucherzahler
счетчик посещений