Байтоғасов К. С. Соқпақсыз қия кезеңдер: ғұмырнамалық естеліктер мен ой -толғаныстар/ К. С. Байтоғасов. - Өскемен, 2020.-296 б.
Құрметті оқырман қауым!
Атасын сыйлаған, анасын құрметтеген елдің баласымыз. Осы тағылым ұрпақтан ұрпаққа мирас болып келе жатыр. Алдыңғы толқын ағалардың атқарған істерін, бітірген жұмыстарын мақтан тұтатынымыз сондықтан. Кеңес Байтоғасов елдің еңсесін көтеруге, ілгері басуымызға, ел жұрттың биік мәртебеге ие болуына бір кісідей үлес қосқан азамат ретінде таныдық.
Ұсынылып отырған кітап бес бөлімнен тұрады. Бірінші, екінші бөлімдер Кеңес Серғазыұлының кіндік қаны тамған ауылы мен шежіреден сыр шертсе, үшінші бөлімде шығармашылық сапарлары әңгіме болды. Ал төртінші бөлім туған туыстарды қамтып тарих жазылса, бесіншісі қазақ кім ? Қазақ халқының ғұламаларының даналық ойлары мен шешендік сөздері жинақталған үлкен этнографиялық бөлім.Әр бөлімді тақырыптарғав бөліп, қарапайым тілмен оқырманға жеткізуге тырысқан.
Кітапты оқи отырып, Кеңес Серғазыұлының қызметтегі жетістіктеріне сүйсініп, өмірдегі ерекше қабілетіне тәнті боласыз. Кітаптан керегіңізді табатыңыңызға сенімдіміз.
Кітапты толықтыру бөлімінің жетекшісі : Уалханова Рақия Нұралықызы
Жерлес ақын Құлмағамбет Жарасбайдың "Алаштың асылдары" атты кітабы кітапхана қорында.
Кітап үш бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімде Алаш қайраткерлерінің өмір жолына арналған шығарма дастандармен өздерінің шығармаларынан келтірілген дана, қанатты сөздері.
Екінші бөлімде ақынның ой пікірлері мен өлеңдері, үшінші бөлімде Ұлы Абайдың нағашысы Тонтай шешеннің ел аузында сақталған мысқыл-әңгімелері топтастырылған.
Кітап сіздің еншіңізде.
#Pushkinlibrary #Пушкинкітапханасы #лашқайраткерлері #алаштыңасылдарыі #қанатты сөз #мысқыләңгіме
Ұлы Абайдың 84 жыл бұрын жарық көрген кітабы табылды
Кеше ғана Ұлы Абайдың 175 жылдық мерейтой жылының шымылдығын ашқан біздің кітапхана ұжымы бүгін күтпеген қуанышқа кенелді. Кітапхананың қарт оқырманы Николай Мырзақанұлы Оспанов ақын Абайдың 1936 жылы латын харпінде жарық көрген «Таңдамалы өлеңдерін» кітапхана қорына сыйға тарты.
Кітап Алматы қаласындағы «Көркем әдебиет» баспасынан 1936 жылы басылып шыққан екен. Осыдан 84 жыл бұрын жарық көрген кітаптың тозығы жеткенімен, біз үшін аса құнды. Кітаптағы ұлы ақынның көп өзгеріске ұшырамаған өлеңдерімен қуана қауыштық. Өз дәуірінен сыр шертіп көңілге қуаныш ұялатқан кітапта әр өлеңнің қай жылы жазылғаны көрсетілген. Кітап иесі Н. Оспанов: «Осы кітапты әкем Мырзақан көзінің қарашығындай сақтап, қолына жиі алып отырушы еді. Мен арапша, латынша оқи білмеймін. Бірақ әкем қадірлеген осы кітапты ол кісі өмірден өткен соң 36 жыл бойы сақтадым. Биыл Ұлы Абайдың 175 жылдық мерейтойына орай, қолым
а алып, облыстық кітапханаға сыйға тартуды жөн көрдім. Сіздер бұл кітапты жоғалтпай, қажеттеріңізге жаратады деп сенемін»- деп ағынан жарылды. Кітапты көпшілік оқырман назарын ұсына отырып, «Біздің Абай» электрондық кітапханасы арқылы әлемдік желіге қоятынымызды айттық.
«Халық –қазына» деп халқымыз бекер айтпаған-ау. Әр отбасында көненің көзі болып сақталып қалған құнды жәдігерлер баршылық. Бірақ соны бағалай біліп, халық игілігіне ұсынатындар жоқтың қасы. Қарт оқырман Николай Мырзақанұлына алғысымыз шексіз. Ол кісіден үлгі алып, сандығыңызда жатқан көне кітаптар болса екінші өмір сыйлауға біз дайынбыз!
Құрметті оқырман қауым!
А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы тың жобаны – «Ұлы Отан соғысы жылдарындағы еңбек армиясында болған шығысқазақстандықтар (1941-1945)» өмірін зерттеуді қолға алды. Кітапхана сайтында жобаның ережесі берілген (http://kray.pushkinlibrary.kz/ru/kraevedenie-vko/2794-kraevedcheskoe-issledovanie-vostochnokazakhstantsy-v-trudovoj-armii)
Біз, кітапхана қызметкерлері, аталар ерлігіне бас ие отырып, барша халықты осы жобаға қатысуға шақырамыз. Еңбек Армиясы қатарында қызмет етіп, ерен еңбек үлгісін көрсеткен әке -аталарыңыз, туыстарыңыз туралы қандай да бір дерек білсеңіздер (эссе, очерк, фотосурет, т.б.) кітапхананың электронды поштасына (spravka@pushkinlibrary.kz; iimaspushkina@mail.ru) жіберулеріңізді сұраймыз.
Қан майданға қатысқан, тылдағы ауыр еңбекке араласқан, бүгінге азайып қалған ардагерлердің жүрегін сыздатып, жанын жаралап жатқан ұмытылмас естеліктері, толық зерттелмеген тарихы бар. Тарихтағы сондай ақтаңдақтардың бірі – Ұлы Отан соғысы деп аталатын зұлмат жылдары еңбек армиясын алынғандар тағдыры. Еңбек армиясы дегеніміз не?
Еңбек Армиясы – жұмыс күшін адамның еріктен тыс пайдалану кеңес экономикасының ажырамас бөлігі болып табылады, кеңес өкіметінің алғашқы күндерінен басталған. Осы кезеңде құрылған еңбек армиялары кеңес дәуірінде азаматтарды еріксіз түрде әскери қара жұмыстарға мәжбүрледі.
Соғыс кезінде еңбек армиясы қатарында болғандар екі категорияға бөлінді. Бірінші категория моральдық-саяси белгілері бойынша майданға шақырылмаған, арнай қоныстандырылған халық өкілдерінен құрылды. Екінші категория бойынша көпшілігі ұжымшар тұрғындары болып табылатын 200 мыңдай қазақтар да шақырылған екен
Еңбек армиясындағы адамдардың тұрмыстық-материалдық жағдайы өте ауыр болды. Арнайы қоныстандырылғандардың көп бөлігі ауру мен аштықтан қырылды. Мыңдаған қазақстандықтар еңбек армиясы құрамында металл балқытатын мартен пештерінде, канал қазу жұмыстарында, өзге де адам төзгісіз жанкешті еңбекті қажет ететін қара жұмыстарды атқарды.
Моральдық – әлеуметтік жағынан өте төмен саналған осы аянышты тағдыр иелерінің Ұлы Жеңіске қосқан үлесі өлшеусіз. Әлі күнге дейін қоғамда лайықты бағасын ала алмаған осы «трудобойлар» туралы ащы шындықты білгіңіз келсе,»Бәрі де майданды» оқыңыз! (Бөкей О. Шығармалары [Мәтін]. Т. 2 / Бөкей О. - Алматы : Ел шежіре, 2013. - 384 б. )
Бүгінгі жас ұрпақ соғыстың шын тарихын, қолына күрек пен қайла алып жүріп, Ұлы Жеңіске орасан зор үлес қосқан аға ұрпақ өкілдерінің еңбегін біліп, құрметтеуі керек. Ұлы Жеңістің 75 жылдық мерейтойы жақындап қалды. Ерлер есімі қандай да құрметке лайық! Атсалысыңыздар!
Тарбағатайлық ақын Әрімбек Мәселұлы 1940 жылы дүниеге келген.
Өнеріме тамыр-таныс, жұрт сыншы,
Оқырмандар бетті бері бұрсыншы.
Жер жүзіне таңдамалым таралып,
Том-том болып сөрелерде тұрсыншы!- деп жырлаған ақын кітапхана қорына үш томдық таңдамалы жинақтары мен «Тағдыр», «Тұлға» атты кітаптарын сыйға тартты. Таңдамалыға ақынның әр жылдар жарық көрген кітаптарынан үздік өлеңдері, баллада поэмалары мен толғаулары, сатиралық новеллалары мен шымшыма шумақтары, үшінші томына Тарбағатай өңіріндегі өнегелі отбасылар туралы деректер берілген.
«Тағдыр» жинағында заман рухын, дәуір тынысын сездіретін өлеңдер мен елге елеулі азаматтар жайында арнаулар топтастырылған. «Тұлға» жинағында ел мен жердің қарапайым адамдарын, ел тұлғасы- ел тұғыры дәрежесіне көтергісі келген ақынның өзі де Тұлғаға айналып кеткен зерделі оқырман сезетіні даусыз.
Туған жердің кіндігіне байланып,
Жатырмын мен жақсы жайлы ойланып,
Туған жердің «Тұғырына» тұрып ап,
Тұлғасына кеттім бүгін айланып!- деп жырлаған Әрімбек ақынның поэзия әлеміне қош келдіңіздер!
Әр өлкенің өзінің тарихы, киелі жерлері бар. Біздің Шығыс Қазақстан да осындай құпияға толы киелі жерлермен бай. 3-4 қазан күндері іс-сапармен Көкпекті ауданын барып қайттық. Осы сапарымызда Қалба тарихының сырымен, шежіренің жырымен, оқиғаның желісімен, Көкпекті ауылының тұрғыны, тарихшы, өлкетанушы Қайрат Малгаждаров мырза таныстырып, Көкпекті ауылынан 4 км ара қашықтықта орналасқан, жартастарда қашалып салынған таңбалы тастары бар Қаракезең асуына барып III (неолит, ерте қола, қола) дәуірді қамтитын кезеңнің құпиялы сырлары жайында қызықты деректерімен бөлісті.
Семинардың соңында «Көкпекті ауданының киелі жерлері» атты кітапшасын сыйға тартты. Кітапшаның ішіндегі көңіліме жаққан киелі жерлердің бірі - Апрым кесенесі. Қазіргі кезде әлемнің барлық жерлерінде қолданысқа еніп жүргін Буккросинг (ағылшын тілінде «кітаптың айналыста жүруі) - «өзің оқысаң, өзгеге табыс ет» қағидасына негізделген хобби мен адам және кітап арасынд жақындататын, кітап оқуға шақыратын қоғамдық қозғалыстардың бірі, 1850 жылдары осы төңіректе өмір сүрген ауқатты шонжар Апрым сол кезде Буккросингті қолданған екен. Апрым асқан бай, әрі сауатты адам болған. Қолданылған кітапханасын кесене күмбезіне қойдыртқан. Көшпенді қазақтар дала кітапхана ретінде қолданып келген. Кеңес үкіметі орнауымен ескіліктің қалдығы ретінде жойылған. Қазір сыртқы тас дуалы, күмбездің қирандысы сақталған. Орналасқан жері - Биғаш ауылдық округінің орталығы, Биғаш ауылынан 15 км жерде Апрым қыстауының аумағында екен.
Бұл кітапшадан өз өлкесінің тарихын білгісі келетін әр оқырман өзіне қызықты ақпараттар алады деп ойлаймын.
#шығысқазақстан #пушкинкітапханасы #көкпектіауданы #киеліжерлер #қаракезең #апрымқыстауы
http://www.pushkinlibrary.kz/kz/
Тілдер мерекесі қарсаңында кітапхана қоры жерлес автор Қанат Мұратбекұлы Жүкешовтың «Философия языка» атты жаңа кітабымен толықты.
Кітапхана директорының орынбасары Меруерт Бауыржанқызы мен өлкетану секторының жетекшісі Зиза Мұхтарханқызы кітап авторы, ғалым –лингвистпен «Тіл – татулық тірегі» кітап көрмесінің жанында кездесті.
Қанат Мұратбекұлы кітап көрмесі қарапайым оқырмандардың ғана емес, зерттеуші ғалымдардың да қызығушылығын тудыратын ауқымдылығына назар аударды. Кітапхана ғимараты, заман талабына сай жабдықталған оқу залының қызметіне көңілі толып, құрметті қонақтар кітабына пікір жазып қалдырды. Қанат Мұратбекұлы - 100 –ге тарта ғылыми еңбектің, 2 монографияның, 5 оқулықтың , 13 оқу құралының авторы.
Бүгінгі күні мемлекеттік тіл мәселесі, оның заман ағымына орай дамуы туралы келелі мәселелерді қозғауда.
Жаңа кітап өз оқырманын күтуде. Асығыңыздар!