kl kz



>
Шығыс Қазақстан Интернетте
Мәдениеті мен өнері
Туристерге
Тарих беттерінен
Маңызды оқиғалар
«Туған өлкем – тұнған тарих» дәрістер циклы
ШҚО ауылдарының тарихы
Өскемен жайлы не білесіз?
Өскемен қаласының тарихы
Өскемен қаласындағы көшелер тарихы
Ескерткіштер
Аудан паспорттары
Шығыс Қазақстан облысы
Шемонаиха ауданы
Өскемен қаласы
Риддер қаласы
Алтай ауданы
Глубокое ауданы
Зайсан ауданы
Катонқарағай ауданы
Күршім ауданы
Самар ауданы
Тарбағатай ауданы
Ұлан ауданы
Семей қаласы
Курчатов қаласы
Аягөз ауданы
Абай ауданы
Бесқарағай ауданы
Бородулиха ауданы
Жарма ауданы
Көкпекті ауданы
Үржар ауданы
Уланский район
Урджарский район
Шемонаихинский район
Алтын Алтай фольклоры
Алтай аңыздары
Шығыс Қазақстанның музыкалық мұрасы
Шығыс Қазақстанның әдеби мұрасы
Өлке табиғаты
Табиғи қорықтар
Табиғи ресурстар
Шығыс Қазақстанның 25 ғажайып орны
Шығыстың шипажайлары
Барлық-Арасан шипажайы
«Баян» шипажайы
Рахман қайнары
Уба шипажайы
Киелі орындар
Абылайкит
Берел қорымы
Қоңыр әулие үңгірі
Шілікті алқабы
Ашутас
«Алаш арыстары» үйі (Семей қ.)
Семей полигоны құрбандарына арналған «Өлімнен де күшті» монументі (Семей қ.)
Ф.М. Достоевскийдің әдеби-мемориалды үйі (Семей қ.)
«Абай-Шәкәрім» мемориалдық кешені
Қозы Көрпеш пен Баян сұлу мазары
Мұзтау
Шығыс Қазақстан соғыс жылдарында
Соғыс балалары
Кеңес Одағының батырлары
Ардагерлер еске алады
Соғысқа қатысушылар
Партизандар қозғалысы
Тылдағы аналар
Тылдағы ерен еңбек
30 - Гвардиялық дивизия
Брест қамалын қорғауға қатысқан шығысқазақстандықтар
Еңбек армиясы
Өлкетану альманағы
Өлкетану альманағы 2024
Өлкетану альманағы 2023
Өлкетану альманағы 2022
Өлкетану альманағы 2021
Өлкетану альманағы 2020
Өлкетану альманағы 2019
Өлкетану альманағы 2018
Өлкетану альманағы 2017
Өлкетану альманағы 2016
Өлкетану журналы 2014
Өлкетану альманағы 2015
Өлкетану альманағы 2013
Әріптестеріміздің шығармашылығы
Геология
Өлке зерттеушілері
Тарих. Этнография. Мәдениет
Қаламгерлер жайында
Білім беру
Ономастика
Дін
ҰОС жылдарында (1941-1945) ЕҢБЕК АРМИЯСЫ қатарында болған шығысқазақстандықтар
Бейнетоптама
Шығыс Қазақстан әдебиеті
Шығыс Қазақстанның әдеби және есте қаларлық орындары
Фэнзин фантастикалық журналы
Виртуалды көрмелер
Қ. Мұхамедханов: библиографиялық көрсеткіш
Экран дикторы

linka

Көркем Калимат

Мен Жарма ауданы Бірлік ауылында тұрамын. Қай елді мекеннің болмасын өзінің атақты адамдары болады. Ал мен болсам, Жарма өңірінде туған Көкжал Барақ туралы айтқым келеді. Осындай баһадүр батырдың киелі Жарма жерінде дүниеге келгені кімді болса да таң қалдыратыны анық.

Сонау ерте заманда Шүрек батыр ұлды болуды армандайды. Алайда әйелінің аяғы ауыр кезінде Шүрек жорықта жүріп қаза табады. Содан әйелі босанғанда қатты қиналады да, біраз уақыттан соң қайтыс болады. Ол өлер алдында ұлының маңдайынан бір иіскеп, Абылай ханға тапсырып кетеді. Әйел қайтыс болған соң Абылай оған Барақ деп ат қояды. Барақ өзі алпамсадай, ірі денелі болып келеді. Оның басқа балалардан ең бір ерекшелігі желкесінен бастап қыр арқасына дейін жалы болады және ол түнде көк жалын болып жанады дескен. Содан халық оны Көкжал Барақ деп атап кеткен. Көкжал Барақ 6 жасынан қолына қару ұстап, 20 жасынан қол бастаған. 54 жыл ғұмырында талай жаудың батырын жеңіп, Абылай ханның ақ туының астында ерекше ерлігімен әйгілі болған. Содан ол Шуға құятын кең алқапта Қырғыздармен болған айқаста 69 жасында қаза табады. Ал Барақ Шығыс Қазақстан облысы, Жарма ауданындағы Қызылсу мен Шар өзендері бойындағы төбеде дүниеге келген. Сол төбенің Көкжал Барақ төбесі атануының сыры сонда.

Ал мен тұратын Бірлік ауылында «Барақ шыққан» деген төбе бар. Менің ойыма бірден кезінде осы төбеге Барақ батыр шығып тұрып, Малай жеріндегі бір қыздың көзі маған өтіп тұр деген әңгімесі түсті. Бұл аңыз ба кім біледі бірақ үлкендердің аузынан осындай қызықты әңгімелерді естігенде таң қалғанымды жасыра алмаймын.

Күнде таңертең ауыл адамдары сол жаққа қарай мал айдайды, яғни малдың өрісі сол жер. Тіпті мектеп бітіруші түлектер оқу бітіргенде сол киелі төбеге барып күннің шыққанын қарсы алады, армандарын айтады. Демек, киелі топырақ ұлы адамдарды туғызатыны анық. Мен сол жерде өсіп-өніп жатқанымды мақтан етемін.

Калимат К. КӨКЖАЛ БАРАҚ ТУРАЛЫ АҢЫЗ // "Менің Отанымның аңыздары" Республикалық сайысы: Сайыс шығармаларының жинағы. - Өскемен, 2018. - Б.43.

М.О. Әуезовтың өмірі мен шығармашылығына байланысты викторина біліміңді тексер

Викторина!

pllinkz

А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан облыстық кітапханасы

шығыс қазақстан әдеби картасы

Шығыс Қазақстан танымал есімдер

addressbook001

addressbook002

© А.С. Пушкин атындағы Шығыс Қазақстан Облыстық Кітапханасы | Восточно-Казахстанская областная библиотека имени А.С. Пушкина. 1998-2024
Besucherzahler
счетчик посещений